Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych PRZEDSZKOLE NR. 17 61-329 Poznań,ul. Głuszyna 206A I Wymagania ogólne II Roboty budowlane Spis treści I. WYMAGANIA OGÓLNE 1. CZĘŚĆ OGÓLNA 1.1. Nazwa zamówienia 1.2. Przedmiot i zakres robót budowlanych 1.3. Prace towarzyszące i roboty tymczasowe 1.4. Informacje o terenie budowy 1.5. Organizacja robót, przekazanie placu budowy 1.6. Zabezpieczenie interesów osób trzecich 1.7. Wymagania dotyczące ochrony środowiska 1.8. Warunki bezpieczeństwa pracyiochrona przeciwpożarowa na budowie 1.9. Ogrodzenie placu budowy 1.10. Zabezpieczenie chodników i jezdni 1.11. Nazwy i kody 1.12. Określenia podstawowe 2. WYMAGANIA DOTYCZĄCE WŁAŚCIWOŚCI WYROBÓW BUDOWLANYCH 2.1. Wymagania ogólne dotyczące właściwości materiałów wyrobów 2.2. Wymagania ogólne związane z przechowywaniem, transportem i kontrolą jakości materiałów i wyrobów 2.3. Materiały i wyroby dopuszczone do obrotu i stosowania w budownictwie 2.4. Materiały nie odpowiadające wymaganiom 2.5. Wariantowe stosowanie materiałów 2.6. Materiały po demontażu i rozbiórce 3. WYMAGANIA DOTYCZĄCE SPRZĘTU I MASZYN DO WYKONANIA ROBÓT BUDOWLANYCH 4. WYMAGANIA DOTYCZĄCE ŚRODKÓW TRANSPORTU 5. WYMAGANIA DOTYCZĄCE WŁAŚCIWOŚCI WYKONANIA ROBÓT BUDOWLANYCH 5.1. Ogólne wymagania dotyczące wykonywania robót 5.2. Roboty rozbiórkowe 5.3. Projekt zagospodarowania placu budowy 5.4. Projekt organizacji budowy 5.5. Likwidacja placu budowy 6. KONTROLA ,BADANIA ORAZ ODBIÓR WYROBÓW I ROBOT BUDOWLANYCH 6.1. Zasady kontroli jakości robót 6.2. Pobieranie próbek 6.3. Badania i pomiary 6.4. Badania prowadzone przez inspektora nadzoru 6.5. Dokumentacja budowy 7. WYMAGANIA DOTYCZACE PRZEDMIARU I OBMIARU ROBÓT 7.1. Ogólne zasady przedmiaru, obmiaru robót i prowadzenia książki obmiaru 7.2. Zasady określania ilości robót i materiałów 7.3. Urządzenia i sprzęt pomiarowy 7.4. Czas przeprowadzenia pomiarów 8. ODBIÓR ROBÓT BUDOWLANYCH 8.1. Rodzaje robót 8.2. Odbiór robót ulegających zakryciu lub zanikających 8.3. Odbiory , instalacji i urządzeń technicznych 8.4. Odbiór częściowy i etapowy 8.5. Rozruch technologiczny 8.6. Odbiór końcowy 8.7. Odbiór po okresie rękojmi 8.8. Odbiór ostateczny – pogwarancyjny 8.9. Dokumentacja powykonawcza, instrukcje eksploatacji i konserwacji urządzeń 9. ROZLICZENIE ROBÓT 10. DOKUMENTY ODNIESIENIA Normy, akty prawne, aprobaty techniczne i inne dokumenty i ustalenia techniczne II. ROBOTY BUDOWLANE 1 Roboty rozbiórkowe 2 Podbetony 3 Okładziny ścienne 4 Posadzki 5 Stolarka okienna i drzwiowa 6 Roboty malarskie 7 Ścianki działowe 1. CZĘŚĆ OGÓLNA 1.1. Nazwa zamówienia Nazwa i adres inwestycji : Przebudowa Pomieszczeń Piwnicznych dla potrzeb Przedszkola z planowanym nowym tylnym wejściem zewnętrznym /schody/. Nazwę i adres zamawiającego: PRZEDSZKOLE NR. 17 ul. Głuszyna 206 A 61 – 329 Poznań tele. 0-61 810 17 46 1.2. Przedmiot i zakres robót Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej jest budowa nowych schodów do piwnicy z tyłu przedszkola do pomieszczeńia piwnicznego. Zakres i rodzaj robót budowlanych,zgodnie z przedmiarami robót Specyfikacja niniejsza jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zleceniu i realizacji robót wymienionych powyżej W ramach remontu należy wykonać: Na poziomie parteru projektuje się budowę nowego wejścia zewnętrznego /schody/ zadaszonego konstrukcją PCV wypełnioną szkłem bezpiecznym oraz zadaszenia konstrukcji profilami stalowymi opartymi na słupach stalowych. Ponadto w budynku przewidziano: - wywóz ziemi z wykopu na schody - budowę muru oporowego z bloczków betonowych. - osadzenie okien piwnicznych, drzwi - posadzki z płytek ceramicznych, - tynki wewnętrzne i zewnętrzne wapienno cementowe i gipsowe, malowanie Roboty rozbiórkowe obejmują : - wykucia otworów w ścianach, - wycięcie otworów do drzwi i okna w ścianie z cegieł - Elektroenergetyka – Zakres robót : - instalacje elektryczne oświetlenia i gniazd 230 V ogólnego stosowania demontaż i montaż 1.3. Prace towarzyszące i roboty tymczasowe Prace towarzyszące - to prace niezbędne do wykonania robót podstawowych, nie zaliczane do robót tymczasowych Roboty tymczasowe - to roboty projektowane i potrzebne do wykonania robót podstawowych, ale nie są przekazywane zamawiającemu i są usuwane po wykonaniu robót podstawowych. Robót tymczasowych nie uwzględnia się w przedmiarze robót jako wydzielonych pozycji. 1.4. Informacje o terenie budowy Wszystkie wyżej wymienione roboty będą wykonywane w istniejącym budynku Przedszkola Nr. 17 przy ul. Głuszyna 206 A 61-329 Poznań. 1.5. Organizacja robót, przekazanie placu budowy Obowiązki Wykonawcy określają Warunki Umowy dla Wykonawcy oraz Prawo Budowlane. Wykonawca robót w założonym terminie wynikającym z harmonogramu robót uwzględni czas na dokonanie odbiorów. Materiały, sprzęt i siła robocza muszą pochodzić z krajów UE. Wymagania formalnoprawne i ogólne wymagania dotyczące robót zostały określone w Umowie Zamawiający (inwestor) przekaże Wykonawcy teren budowy na zasadach i w terminie określonym w umowie o wykonanie robót. Zamawiający określi zasady wejścia pracowników i wjazdu sprzętu Wykonawcy na teren budowy. 1.6. Zabezpieczenie interesów osób trzecich Zamawiający przekazuje Wykonawcy Teren Budowy na zasadach i w terminie określonym w umowie o wykonanie robót , wskaże dostęp do wody, energii elektrycznej i sposób odprowadzenia ścieków. Rozliczenie zużytej energii elektrycznej i wody nastąpi na podstawie wskazań liczników. Na przekazaniu terenu budowy Wykonawca przedstawi dowody i warunki ubezpieczenia budowy zgodnie z warunkami umowy. Wykonawca jest odpowiedzialny za przestrzeganie obowiązujących przepisów oraz powinien zapewnić ochronę własności publicznej i prywatnej. Wykonawca jest zobowiązany do szczegółowego oznaczenia instalacji i urządzeń, zabezpieczenia ich przed uszkodzeniem, a także do natychmiastowego powiadomienia inspektora nadzoru i właściciela instalacji i urządzeń, jeżeli zostaną przypadkowo uszkodzone w trakcie realizacji robót. 1.7. Wymagania dotyczące ochrony środowiska Wykonawca będzie podejmował wszystkie niezbędne działania, aby stosować się do przepisów i normatywów z zakresu ochrony środowiska na placu budowy i poza jego terenem. Będzie unikał szkodliwych działań, szczególnie w zakresie zanieczyszczeń powietrza, wód gruntowych, nadmiernego hałasu i innych szkodliwych dla środowiska i otoczenia czynników powodowanych działalnością przy wykonywaniu robót budowlanych Wykonawca załatwia wszelkie wymagane przepisami obowiązującego prawa uzgodnienia, zgody pozwolenia oraz oceny i badania, które są niezbędne do wykonania robót, w tym w zakresie ochrony środowiska oraz gospodarki odpadami (zgodnie z obowiązującym prawem i przepisami). Materiały nie nadające się do dalszej zabudowy, należy traktować jako odpady i poddać je w pierwszej kolejności odzyskowi, a jeżeli jest to niemożliwe procesom unieszkodliwiania. Posiadacz (wytwórca) odpadów, który jest Wykonawcą robót, zobowiązany jest do posiadania wymaganych przepisami ochrony środowiska pozwoleń i postępować z odpadami zgodnie z obowiązującymi uregulowaniami prawnymi. 1.8. Warunki bezpieczeństwa pracy i ochrona przeciwpożarowa na budowie Remont będzie przeprowadzany w czynnym obiekcie w związku z tym Wykonawca będzie przestrzegał przy realizacji robót przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujących na terenie Przedszkola. W szczególności jest zobowiązany wykluczyć pracę personelu w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia i nie spełniających odpowiednich wymagań sanitarnych. Wykonawca dostarczy na budowę i będzie utrzymywał wyposażenie konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa a także zapewni odzież wymaganą dla personelu zatrudnionego na placu budowy. Wykonawca winien uwzględnić wymagania określone w rozporządzeniach: Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr 47, poz. 401) oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 169, poz. 1650). Wykonawca będzie stale utrzymywał wyposażenie przeciwpożarowe w stanie gotowości, zgodnie z zaleceniami odpowiednich przepisów bezpieczeństwa przeciwpożarowego. 1.9. Ogrodzenie placu budowy Wykonawca będzie zobowiązany do: • przedstawienia inspektorowi nadzoru inwestorskiego lub Zamawiającemu (w przypadku, kiedy nie ustanowiono takiego inspektora) szkiców planów organizacji i ochrony placu budowy i uzyskania jego akceptacji, • utrzymania porządku na placu budowy, • właściwego, zgodnie z wytycznymi inwestora, składowania materiałów i elementów budowlanych, • utrzymywania w czystości dróg publicznych i ulic przy placu budowy, szczególnie w okresie wywozu. 1.10. Zabezpieczenie chodników oraz terenów sąsiadujących Jeśli zajdzie potrzeba wykonawca opracuje i uzgodni z inspektorem nadzoru projekt zabezpieczenia chodników oraz terenów sąsiadujących dla budowy wymagającej odpowiednich zabezpieczeń, a także uzyska stosowne uzgodnienia. 1.11. Nazwy i kody: grup robót, Kod CPV: 452, 453, 454, 1.12. Określenia podstawowe Wszelkie definicje wg Ustawy Prawo Budowlane z lipca 1994 r. (tekst jednolity - Dz. U. nr 207 z 2003 r. poz. 2016 z późniejszymi zmianami) oraz Warunków Kontraktowych dla Robót Inżynieryjno-budowlanych cz. 1 Warunki Ogólne – FIDIC 1999. Użyte w STWiORB wymienione poniżej określenia należy rozumieć następująco: Certyfikat zgodności -jest to dokument wydany przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą, potwierdzający, że wyrób i proces jego wytwarzania są zgodne ze zharmonizowaną specyfikacją techniczną. Deklaracja zgodności - oświadczenie producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela, stwierdzające na jego wyłączną odpowiedzialność, że wyrób jest zgodny ze zharmonizowaną specyfikacją techniczną. Dokumentacja projektowa – (w rozumieniu Ustawy Prawo zamówień publicznych - Dz. U.. z 2004 r. Nr 19, poz.117 i Rozporządzenie M. I. – Dz. U. z 2004 r. Nr 202, poz. 2072) służąca do opisu przedmiotu zamówienia na wykonanie robót budowlanych składa się z : projektu budowlanego, w zakresie uwzględniającym specyfikę robót budowlanych, projektów wykonawczych, będących uszczegółowieniem PB w zakresie i stopniu dokładności niezbędnym do sporządzenia przedmiaru robót ,kosztorysu inwestorskiego, przygotowania oferty przez wykonawcę i realizacji robót budowlanych (art.3 pkt 13 ustawy Prawo budowlane) przedmiaru robót informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, w przypadku gdy tak wynika z przepisów ustawy Prawo budowlane. W skład tak rozumianej dokumentacji projektowej nie wchodzą prace analityczne i przedprojektowe oraz prace sporządzane dla potrzeb uzyskania niektórych opinii, uzgodnień, zgód i pozwoleń. Dokumentacja powykonawcza budowy - składa się z dokumentacji budowy z naniesionymi zmianami w projekcie budowlanym i wykonawczym, dokonanymi w trakcie wykonywania robót, a także geodezyjnej dokumentacji powykonawczej i innych dokumentów. Grupy, klasy, kategorie robót - należy przez to rozumieć grupy, klasy, kategorie określone w rozporządzeniu nr 2195/2002 z dnia 5 listopada 2002 r. w sprawie Wspólnego Słownika Zamówień (Dz.Urz. L 340 z 16.12.2002 r., z późn. zm.). Patrz niżej: hasło Wspólny Słownik Zamówień (CPV). Inspektor nadzoru inwestorskiego - osoba posiadająca odpowiednie wykształcenie techniczne i praktykę zawodową oraz uprawnienia budowlane, wykonująca samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, której inwestor powierza nadzór nad budową obiektu budowlanego. Reprezentuje on interesy inwestora na budowie i wykonuje bieżącą kontrolę jakości i ilości wykonanych robót, bierze udział w sprawdzianach i odbiorach robót zakrywanych i zanikających, badaniu i odbiorze instalacji oraz urządzeń technicznych, jak również przy odbiorze gotowego obiektu. Istotne wymagania - oznaczają wymagania dotyczące bezpieczeństwa, zdrowia i pewnych innych aspektów interesu wspólnego, jakie mają spełniać roboty budowlane. Normy europejskie - oznaczają normy przyjęte przez Europejski Komitet Standaryzacji (CEN) oraz Europejski Komitet Standaryzacji Elektrotechnicznej (CENELEC) jako „standardy europejskie (EN)" lub „dokumenty harmonizacyjne (HD)", zgodnie z ogólnymi zasadami działania tych organizacji. Obmiar robót - pomiar wykonanych robót budowlanych, dokonywany w celu weryfikacji ich ilości w przypadku zmiany parametrów przyjętych w przedmiarze robót, albo obliczenia wartości robót dodatkowych, nieobjętych przedmiarem. Odbiór częściowy (robót budowlanych) - nieformalna nazwa odbioru robót ulegających zakryciu i zanikających, a także dokonywanie prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych. Odbiorem częściowym nazywa się także odbiór części obiektu budowlanego wykonanego w stanie nadającym się do użytkowania, przed zgłoszeniem do odbioru całego obiektu budowlanego, który jest traktowany jako „odbiór końcowy". Odbiór gotowego obiektu budowlanego - formalna nazwa czynności, zwanych też „odbiorem końcowym", polegającym na protokolarnym przyjęciu (odbiorze) od wykonawcy gotowego obiektu budowlanego przez osobę lub grupę osób o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych, wyznaczoną przez inwestora, ale nie będącą inspektorem nadzoru inwestorskiego na tej budowie. Odbioru dokonuje się po zgłoszeniu przez kierownika budowy faktu zakończenia robót budowlanych, łącznie z zagospodarowaniem i uporządkowaniem terenu budowy i ewentualnie terenów przyległych, wykorzystywanych jako plac budowy, oraz po przygotowaniu przez niego dokumentacji powykonawczej. Przedmiar robót - to zestawienie przewidzianych do wykonania robót podstawowych w kolejności technologicznej ich wykonania, ze szczegółowym opisem lub wskazaniem podstaw ustalających szczegółowy opis, oraz wskazaniem szczegółowych specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych, z wyliczeniem i zestawieniem ilości jednostek przedmiarowych robót podstawowych. Roboty podstawowe - minimalny zakres prac, które po wykonaniu są możliwe do odebrania pod względem ilości i wymogów jakościowych oraz uwzględniają przyjęty stopień scalenia robót. Wspólny Słownik Zamówień - jest systemem klasyfikacji produktów, usług i robót budowlanych, stworzonym na potrzeby zamówień publicznych. Składa się ze słownika głównego oraz słownika uzupełniającego. Obowiązuje we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Zgodnie z postanowieniami Rozporządzenia 2151/2003, stosowanie kodów CPV do określania przedmiotu zamówienia przez zamawiających z ówczesnych Państw Członkowskich UE stało się obowiązkowe z dniem 20 grudnia 2003 r. Polskie Prawo zamówień publicznych przewidziało obowiązek stosowania klasyfikacji CPV począwszy od dnia akcesji Polski do UE, tzn. od 1 maja 2004 r. (szczegółowe omówienie słownika podano w pkt. 3.2. w Rozdziale 3). Wyrób budowlany - należy przez to rozumieć wyrób w rozumieniu przepisów o wyrobach budowlanych, wytworzony w celu wbudowania, wmontowania, zainstalowania lub zastosowania w sposób trwały w obiekcie budowlanym, wprowadzony do obrotu jak wyrób pojedynczy lub jako zestaw wyrobów do stosowania we wzajemnym połączeniu stanowiącym integralną całość użytkową. Zarządzający realizacją umowy - jest to osoba prawna lub fizyczna określona w istotnych postanowieniach umowy, zwana dalej zarządzającym, wyznaczona przez zamawiającego, upoważniona do nadzorowania realizacji robót i administrowania umową w zakresie określonym w udzielonym pełnomocnictwie (zarządzający realizacją nie jest obecnie prawnie określony w przepisach). Dziennik budowy - opatrzony pieczęcią Nadzoru Budowlanego zeszyt z ponumerowanymi stronami, służący do notowania wydarzeń zaistniałych w czasie realizacji zadania budowlanego, rejestrowania dokonany odbiorów robót, przekazywania poleceń i innej korespondencji technicznej, prowadzony zgodnie z aktualnym rozporządzeniem wykonawczym do Prawa budowlanego Operat kolaudacyjny - Zbiór dokumentów budowy, tj. projekt wykonawczy z odnotowanymi zmianami zaistniałymi w czasie realizacji robót, dokumenty potwierdzające, że wbudowane wyroby zostały wprowadzone do obrotu zgodnie z obowiązującymi przepisami, wyniki wykonanych badań, pomiarów, przeprowadzonych prób stwierdzających jakość wykonanych robót, inwentaryzacja geodezyjna powykonawcza. Operat stanowi podstawę do oceny i odbioru. Teren zamknięty - należy przez to rozumieć teren zamknięty, o którym mowa w przepisach Prawa geodezyjnego i kartograficznego (Ustawa z dnia 17.05.1989r. Prawo Geodezyjne i kartograficzne – tekst jednolity z Dz. U. nr 100 z 2000r. poz. 1086 z późniejszymi zmianami). Wykonawca - oznacza osobę(y) wyznaczoną(e) jako wykonawca w Ofercie zaakceptowanej przez Zamawiającego oraz prawnych następców tej(ych) osoby(ób) Zamawiający - oznacza osobę wymienioną jako zamawiający w Załączniku do Oferty oraz prawnych następców tej osoby. STWiORB opracowane z uwzględnieniem obowiązujących norm Przyjęte oznaczenia i skróty * PN-75/B-04481 - Polska Norma z roku 1975 / numer * BN-88/8930-03 - Branżowa Norma z roku 1988 / numer * FIDIC - Zbiór Przepisów Wydanych przez Międzynarodową Federację Inżynierów Konsultantów * STWiORB - Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych * BHP - Bezpieczeństwo i Higiena Pracy * UE - Unia Europejska * PB - Projekt budowlany * PW - Projekt wykonawczy * Pzp - Prawo zamówień publicznych * K.c. - Kodeks cywilny 2. WYMAGANIA DOTYCZĄCE WŁAŚCIWOŚCI WYROBÓW BUDOWLANYCH 2.1. Wymagania ogólne dotyczące właściwości materiałów i wyrobów Przy wykonywaniu robót budowlanych mogą być stosowane wyłącznie wyroby budowlane o właściwościach użytkowych umożliwiających prawidłowo zaprojektowanym i wykonanym obiektom budowlanym spełnienie wymagań podstawowych, określonych w art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy Prawo budowlane - dopuszczone do obrotu i powszechnego lub jednostkowego stosowania w budownictwie, a także że powinny być zgodne z wymaganiami określonymi w specyfikacjach technicznych. Wykonawca robót powinien przedstawić inspektorowi nadzoru inwestorskiego szczegółowe informacje o źródle produkcji, zakupu wyrobów budowlanych i urządzeń przewidywanych do realizacji robót - właściwie oznaczonych, posiadających certyfikat na znak bezpieczeństwa, certyfikat zgodności, deklarację zgodności z Polską Normą, a także inne prawnie określone dokumenty branżowe, itd. Materiały muszą być zgodne z następującymi rozporządzeniami : * Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 31.07.1998 w sprawie systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów budowlanych dopuszczanych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (Dz. U. 1998 nr 113 poz.728), * Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 10.03.2000 w sprawie procedur certyfikacji towarów (Dz.U. 1998 nr 17 poz.219), * Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o wyrobach budowlanych. Materiały i urządzenia muszą pochodzić z krajów UE oraz być zgodne z wymaganiami Zamawiającego Kierownik budowy jest obowiązany przez okres wykonywania robót budowlanych przechowywać dokumenty stanowiące podstawę ich wykonania, a także oświadczenia dotyczące wyrobów budowlany jednostkowo zastosowanych w obiekcie budowlanym. Jeżeli dokumentacja projektowa przewiduje zastosowanie materiałów pochodzenia miejscowego, Wykonawca przedstawi inspektorowi nadzoru inwestorskiego wszystkie wymagane dokumenty pozwalające na korzystał z tego źródła oraz określające parametry techniczne tego materiału. 2.2. Wymagania ogólne związane z przechowywaniem, transportem, warunkami dostaw, składowaniem i kontrolą jakości materiałów i wyrobów Wykonawca zapewni właściwe składowanie i zabezpieczanie materiałów placu budowy. Tymczasowe miejsca składowania powinny być uzgodnione z inspektorem nadzoru inwestorskiego. Składowane materiały, elementy i urządzę powinny być dostępne inspektorowi nadzoru w celu przeprowadzenia inspekcji. Przed wbudowaniem dłużej składowanych materiałów, elementów budowlanych i urządzeń konieczna jest akceptacja inspektora nadzoru. , Wszystkie materiały i urządzenia dostarcza Wykonawca. 2.3 Materiały i wyroby dopuszczone do obrotu i stosowania w budownictwie • Wykonawca jest odpowiedzialny, aby wszystkie materiały, elementy budowlane i urządzenia wbudowane, montowane lub instalowane w trakcie realizacji robót budowlanych odpowiadały wymaganiom określonym w art. 10 ustawy Prawo budowlane • Wykonawca, uzgodni z inspektorem nadzoru inwestorskiego sposób i termin przekazania informacji o przewidywanym użyciu podstawowych materiałów oraz elementów konstrukcyjnych do wykonania robót, a także o aprobatach technicznych lub certyfikatach zgodności. 2.4. Materiały nie odpowiadające wymaganiom Materiały i elementy budowlane, dostarczone przez Wykonawcę na plac budowy, które nie uzyskają akceptacji inspektora nadzoru inwestorskiego, powinny być niezwłocznie usunięte z placu budowy. W uzasadnionych przypadkach inspektor nadzoru może pozwolić Wykonawcy na wykorzystanie materiałów lub elementów budowlanych nie odpowiadających wymaganiom określonym w dokumentacji projektowej oraz specyfikacjach technicznych. Konieczna jest w tym przypadku zmiana cen tych materiałów lub elementów. Każdy rodzaj robót, w którym znajdują się niezbadane i nie zaakceptowane przez inspektora nadzoru inwestorskiego materiały, elementy budowlane lub urządzenia. Wykonawca wykonuje na własne ryzyko i ponosi pełną odpowiedzialność techniczną i kosztową. 2.5. Wariantowe stosowanie materiałów Jeżeli dokumentacja projektowa i specyfikacje techniczne przewidują wariantowe stosowanie materiałów i elementów budowlanych oraz urządzeń w wykonywanych robotach, Wykonawca powiadomi inspektora nadzoru inwestorskiego i autora projektu o proponowanym wyborze. Inspektor nadzoru, po uzgodnieniu z autorem projektu oraz Zamawiającym, podejmuje odpowiednią decyzję. Wybrany i zaakceptowany przez inspektora nadzoru materiał (element budowlany lub urządzenie) nie może być ponownie zmieniany bez jego zgody. 2.6. Materiały po demontażu i rozbiórce Materiały z demontażu należy kwalifikować i segregować zgodnie z „Instrukcją o zasadach prowadzenia gospodarki materiałowej i magazynowej" Inwestora. Materiały nie nadające się do dalszej zabudowy, należy traktować jako odpady i poddać je w pierwszej kolejności odzyskowi, a jeżeli jest to niemożliwe procesom unieszkodliwiania. Posiadacz (wytwórca) odpadów, który jest Wykonawcą robót, zobowiązany jest do posiadania wymaganych przepisami ochrony środowiska pozwoleń i postępować z odpadami zgodnie z obowiązującymi uregulowaniami prawnymi. Niezbędne koszty oraz czynności za- i wyładunkowe, transport oraz demontaż na części, segregacja i utylizacja należą do Wykonawcy. Ostateczna kwalifikacja materiałów z rozbiórek dokonana będzie przez Zamawiającego po wykonaniu robót. 3. WYMAGANIA DOTYCZĄCE SPRZĘTU I MASZYN DO WYKONYWANIA ROBÓT BUDOWLANYCH Wykonawca jest zobowiązany do używania takiego sprzętu, jaki nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jakość wykonywanych robót. Sprzęt powinien być zgodny z wymaganiami określonymi dla konkretnych rodzajów robót. W przypadku braku odpowiednich ustaleń niezbędna jest akceptacja sprzętu przez inspektora nadzoru inwestorskiego. Jeżeli przewidziano możliwość wariantowego użycia sprzętu, Wykonawca uzgodni z inspektorem nadzoru typ sprzętu. Wykonawca przedstawi inspektorowi nadzoru inwestorskiego kopie dokumentów potwierdzających dopuszczenie sprzętu do użytkowania, tam gdzie jest to wymagane przepisami. Jakikolwiek sprzęt, maszyny i urządzenia nie gwarantujące realizacji umowy lub kontraktu mogą być zdyskwalifikowane przez inspektora nadzoru inwestorskiego i niedopuszczone do realizacji robót. 4. WYMAGANIA DOTYCZĄCE ŚRODKÓW TRANSPORTU Wykonawca jest zobowiązany do stosowania tylko takich środków transportu, które będą określone w projekcie organizacji robót oraz jakie i wpłyną niekorzystnie na stan i jakość transportowanych materiałów. Środki transportu powinny odpowiadać wymaganiom określonym w szczegółowej specyfikacji technicznej, jeżeli gabaryty lub masy elementów konstrukcyjnych lub urządzeń wyposażenia wymagają specjalistycznego sprzętu transportowego. Przewożony ładunek zabezpieczyć przed przesuwaniem i spadaniem. Czyszczenie nawierzchni, zanieczyszczonych w wyniku ich eksploatacji przez Wykonawcę, ulic i dróg będzie obowiązkiem Wykonawcy Wykonawca będzie używał tylko takich środków transportu jakie nie spowodują uszkodzeń przewożonych materiały i elementów. Liczba i rodzaje środków transportu będą określone w projekcie organizacji robót. 5. WYMAGANIA DOTYCZĄCE WŁAŚCIWOŚCI WYKONANIA ROBÓT BUDOWLANYCH 5.1. Ogólne wymagania dotyczące wykonania robót Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie robót zgodnie z umową, za ich zgodność z dokumentacją projektową i wymaganiami specyfikacji technicznych, projektem organizacji robót oraz poleceniem inspektora nadzoru inwestorskiego. Dla złożonych i trudnych technicznie obiektów powinien być opracowany Program Zapewnienia Jakości (patrz pkt. 6).O jego opracowaniu zdecyduje Inwestor. Polecenia inspektora nadzoru inwestorskiego przekazane Wykonawcy będą spełniane nie później niż w wyznaczonym czasie, pod groźbą zatrzymania robót. 5.2. Roboty rozbiórkowe Wykonawca jest zobowiązany do prowadzenia robót rozbiórkowych na podstawie dokumentacji projektowej i projektu organizacji robót, którego zakres należy uzgodnić z inspektorem nadzoru inwestorskiego. 5.3. Projekt zagospodarowania placu budowy Wykonawca opracuje lub zapewni opracowanie projektu organizacji placu budowy na żądanie Inwestora. 5.4. Projekt organizacji budowy Wykonawca, opracuje (lub zapewni opracowanie) projekt organizacji budowy na żądanie Inwestora. Projekt organizacji budowy obejmuje m.in.: 1) szczegółowe zestawienie ilości robót z charakterystyką techniczną, 2) metody i systemy wykonania robót z uwzględnieniem środków realizacji jak: materiały, maszyny i urządzenia pomocnicze, zatrudnienie i in., 3) harmonogramy wykonania robót, pracy maszyn i urządzeń, 4) plany zatrudnienia, 5) zapotrzebowanie i harmonogramy dostaw materiałów i prefabrykatów, 6) instrukcje montażowe i bhp, 7) rysunki robocze specjalnych rusztowań i deskowań. 5.5. Likwidacja placu budowy Wykonawca jest zobowiązany do likwidacji placu budowy i pełnego uporządkowania terenu wokół budowy. Uprzątnięcie terenu budowy stanowi wymóg określony przepisami administracyjnymi o porządku. 6. KONTROLA, BADANIA ORAZ ODBIÓR WYROBÓW I ROBÓT BUDOWLANYCH 6.1. Zasady kontroli jakości robót Wykonawca jest odpowiedzialny za pełną kontrolę robót, jakości materiałów i elementów, zapewni odpowiedni system kontroli oraz możliwość pobierania próbek i badania materiałów i robót. Do obowiązków Wykonawcy należy przedstawienie do aprobaty inspektorowi nadzoru inwestorskiego lub zarządzającemu realizacją umowy opracowania pt. Program zapewnienia jakości. W przypadku gdy wykonawca posiada certyfikat ISO 9001, jest zobowiązany do opracowania programu i planu zapewnienia jakości zgodnie z wymaganiami certyfikatu. Wykonawca będzie prowadził pomiary i badania materiałów oraz robót z częstotliwością gwarantującą, że roboty wykonano zgodnie z wymaganiami zawartymi w dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej. Wymagania co do zakresu badań ich częstotliwości zostaną ustalone przez inspektora nadzoru inwestorskiego. 6.2. Pobieranie próbek Próbki do badań będą pobierane losowo. Zaleca się stosowanie statystycznych metod pobierania próbek, opartych na zasadzie, że wszystkie jednostkowe elementy produkcji mogą być z jednakowym prawdopodobieństwem wytypowane do badań. Inspektor nadzoru inwestorskiego będzie miał możliwość udziału w pobieraniu próbek. 6.3. Badania i pomiary Wszystkie badania i pomiary będą przeprowadzane zgodnie z wymaganiami norm, wytycznymi krajowymi, albo inne procedury, zaakceptowane przez inspektora nadzoru inwestorskiego. Przed przystąpieniem do pomiarów lub badań, Wykonawca powiadomi inspektora nadzoru inwestorskiego o rodzaju, miejscu i terminie pomiaru lub badania. Po ich wykonaniu Wykonawca przedstawi inspektorowi nadzoru inwestorskiego wyniki badań. Wykonawca będzie przekazywać inspektorowi nadzoru inwestorskiego kopie raportów z wynikami badań jak najszybciej, nie później jednak niż w terminie określonym w Programie zapewnienia jakości. 6.4. Badania prowadzone przez inspektora nadzoru inwestorskiego Inspektor nadzoru inwestorskiego jest uprawniony do dokonywania kontroli pobierania próbek i badania materiałów u źródła ich wytwarzania, a Wykonawca zapewni wszelką potrzebną pomoc w tych czynnościach. Na zlecenie inspektora nadzoru inwestorskiego Wykonawca będzie przeprowadzał dodatkowe badania tych materiałów, które budzą wątpliwość co do jakości, o ile kwestionowane materiały nie zostaną przez Wykonawcę usunięte z własnej woli. Koszty tych dodatkowych badań pokrywa Wykonawca tylko w przypadku stwierdzenia niezgodności z normami lub aprobatami technicznymi; w przeciwnym przypadku koszty te pokrywa Zamawiający. 6.5. Dokumentacja budowy Dokumentacja budowy, zgodnie z art. 3 pkt. 13 ustawy Prawo budowlane, obejmuje: * pozwolenie na budowę wraz z załączonym projektem budowlanym, * dziennik budowy, a w przypadku realizacji obiektu metodą montażu - także dziennik montażu, protokoły odbiorów częściowych i końcowych, * operaty geodezyjne, * książkę obmiarów robót, * certyfikaty dobrowolne dla materiałów i urządzeń, * deklaracje zgodności z Polską Normą lub aprobaty techniczne, * protokoły konieczności dotyczące robót dodatkowych oraz kosztorysy na te roboty. Wykonawca jest zobowiązany do prowadzenia dokumentacji budowy, przechowywania jej we właściwie zabezpieczonym miejscu oraz udostępniania do wglądu przedstawicielom uprawnionych organów. 7. WYMAGANIA DOTYCZĄCE PRZEDMIARU I OBMIARU ROBÓT 7.1. Ogólne zasady przedmiaru, obmiaru robót i prowadzenia książki obmiaru Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. przedmiar robót powinien zawierać zestawienie przewidzianych do wykonania robót podstawowych: w kolejności technologicznej ich wykonania, ze szczegółowym opisem lub wskazaniem podstaw ustalających szczegółowy opis oraz wskazanie właściwych specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych, z wyliczeniem i zestawieniem ilości jednostek przedmiarowych robót podstawowych. Spis działów przedmiaru robót powinien przedstawiać podział wszystkich robót budowlanych w danym obiekcie według Wspólnego Słownika Zamówień. Dalszy podział przedmiaru robót należy opracować według systematyki ustalonej indywidualnie lub na podstawie systematyki stosowanej w publikacjach zawierających normy nakładów rzeczowych. Tabele przedmiaru robót powinny zawierać pozycje przedmiarowe odpowiadające robotom podstawowym. Ogólne zasady obmiaru robót dotyczą umów z wynagrodzeniem kosztorysowym wykonawcy. Obmiar robót będzie określać faktyczny zakres robót wykonywanych zgodnie z dokumentacją projektową i specyfikacją techniczną, w jednostkach ustalonych w kosztorysie. Obmiaru robót dokonuje Wykonawca po pisemnym powiadomieniu inspektora nadzoru inwestorskiego o terminie i zakresie obmierzanych robót. Powiadomienie powinno nastąpić na co najmniej 3 dni przed tym terminem. Wszystkie wyniki obmiaru wpisywane są do książki obmiarów. Książka obmiarów jest niezbędna do udokumentowania wykonanych robót ulegających zakryciu lub zanikających, robót rozbiórkowych oraz związanych z remontami, modernizacją lub przebudową obiektów budowlanych. Jakikolwiek błąd lub opuszczenie (przeoczenie) w ilościach podanym w przedmiarze lub w specyfikacji technicznej nie zwalnia Wykonawcy od obowiązku ukończenia wszystkich robót. Korekta ewentualnych błędów lub pominiętych pozycji w przedmiarze wymaga pisemnego wystąpienia Wykonawcy i akceptacji przez inspektora nadzoru inwestorskiego, po porozumieniu z Zamawiającym, jeżeli zawarta umowa o wykonaniu robót nie stanowi inaczej. Obmiaru wykonanych robót dokonuje kierownik budowy. Obmiarów robót dokonuje się zgodnie z Umową i Instrukcją dla Wykonawcy. Obmiar robót obejmuje roboty ujęte w Przedmiarze robót (roboty podstawowe) oraz może ewentualnie obejmować roboty nieprzewidziane lub zamienne pod pewnymi warunkami sformułowanymi w punkcie 9 – które to winny znaleźć się w Umowie. Roboty są podane w jednostkach według szczegółowych STWiORB. Obmiary powinny być wykonane w sposób jednoznaczny i zrozumiały. . Wyniki obmiaru należy porównać z podanymi wartościami w Przedmiarze robót dla określenia różnic (wielkości różnic będą kwalifikowane zgodnie z Umową i Instrukcją dla Wykonawcy). 7.2. Zasady określania ilości robót i materiałów Długości pomiędzy wyszczególnionymi punktami będą obmierzone poziomo, wzdłuż linii osiowej i podawane w [m] , objętości będą wyliczone w [m3], powierzchnie w [m2], długości w [mb.], a sprzęt i urządzenia w [szt.]. Przy podawaniu długości, objętości i powierzchni stosuje się dokładność do dwóch znaków po przecinku. Ilości, które mają być obmierzane wagowo, będą ważone w kilogramach lub tonach. 7.3. Urządzenia i sprzęt pomiarowy Urządzenia i sprzęt pomiarowy zostaną dostarczone przez Wykonawcę. Jeżeli urządzenia te lub sprzęt pomiarowy wymagają badań atestujących, to Wykonawca przedstawi inspektorowi nadzoru inwestorskiego ważne świadectwa. Wszystkie urządzenia i sprzęt pomiarowy będą przez Wykonawcę utrzymywane w należytym stanie przez cały okres trwania robót. Urządzenia i sprzęt pomiarowy, stosowane w czasie obmiaru robót, wymagają akceptacji inspektora nadzoru inwestorskiego lub zarządzającego realizacją umowy. 7.4. Czas przeprowadzenia pomiarów Obmiary należy przeprowadzać przed częściowym lub ostatecznym odbiorem odcinków robót, a także w przypadku występującej dłuższej przerwy w robotach. Obmiar robót zanikających należy przeprowadzać w czasie ich wykonywania. Obmiar robót ulegających zakryciu przeprowadza się przed ich zakryciem. Wymiary skomplikowanych powierzchni lub objętości będą uzupełnione odpowiednimi szkicami dołączonymi do książki obmiarów, względnie umieszczonymi na karcie obmiarowej. 8. ODBIÓR ROBÓT BUDOWLANYCH 8.1. Rodzaje odbiorów Występują następujące rodzaje odbiorów: odbiór częściowy, odbiór etapowy, odbiór robót zanikających lub ulegających zakryciu, odbiór końcowy, odbiór po okresie rękojmi, odbiór ostateczny (pogwarancyjny). Ponadto występują następujące odbiory: instalacji i urządzeń technicznych oraz rozruch technologiczny. Zasady odbiorów robót określa umowa o roboty budowlane. 8.2. Odbiór robót ulegających zakryciu lub zanikających Do podstawowych obowiązków Wykonawcy należy zgłaszanie inwestorowi do odbioru robót ulegających zakryciu lub zanikających. Odbiór robót ulegających zakryciu lub zanikających polega na ocenie ilości i jakości wykonanych robót, które w dalszym procesie realizacji ulegną zakryciu. Odbiór taki będzie przeprowadzony w czasie umożliwiającym wykonanie ewentualnych poprawek bez hamowania ogólnego postępu robót. Gotowość danej części robót do odbioru zgłasza Wykonawca wpisem do dziennika budowy, przy jednoczesnym powiadomieniu inspektora nadzoru inwestorskiego. Odbioru wyżej wymienionego dokonuje inspektor nadzoru inwestorskiego. 8.3. Odbiory instalacji i urządzeń technicznych Zasady i tryb dokonywania prób, badań i odbioru instalacji i urządzeń technicznych przed dokonaniem końcowego odbioru obiektu budowlanego określi Zamawiający. Próby i odbiory przewodów kominowych, instalacji i urządzeń technicznych,. w obiektach kubaturowych, powinny obejmować w szczególne: • przewody kominowe wentylacyjne, • instalacje wewnętrzne w obiekcie budowlanym kanalizacyjne, wodociągowe, przeciwpożarowe, grzewcze, wentylacyjne, klimatyzacyjne, elektroenergetyczne i oświetleniowe i inne, . Przy dokonywaniu badań, prób i odbiorów należy uwzględniać zasady (odbioru zawarte w odpowiednich Polskich Normach oraz w „ Warunkach technicznych wykonania i odbioru robót" lub innych publikacjach techniczny . 8.4. Odbiór częściowy i odbiór etapowy Odbiór częściowy polega na ocenie ilości i jakości wykonanych części robót. Odbiór etapowy polega na ocenie ilości i jakości części robót stanowiąc z reguły całość techniczną. Podział budowy na odcinki lub etapy kwalifikujące się do odbiorów etapowych dokonuje się w czasie projektowania organizacji robót. Roboty do odbioru częściowego lub etapowego zgłasza Wykonawca wpisem do dziennika budowy, z jednoczesnym powiadomieniem inspektora nadzoru inwestorskiego, który dokonuje odbioru. 8.5. Rozruch technologiczny O potrzebie i zakresie rozruchu technologicznego decyduje Zamawiający podając odpowiednie ustalenia w umowie. W specyfikacji technicznej, w uzgodnieniu z Zamawiającym, należy określić ogólne zasady przeprowadzania rozruchu technologicznego, podając wymagania, które powinien spełnić Wykonawca. W obiekcie produkcyjnym, po wykonaniu badań i sprawdzeń oraz dokonaniu odbioru instalacji technicznych związanych z obiektem budowlanym, a także urządzeń technologicznych, można przystąpić do próbnego rozruchu technologicznego. Do pełnego „produkcyjnego" rozruchu technologicznego, równoznacznego z przystąpieniem do eksploatacji zakładu produkcyjnego, może dojść po dokonaniu odbioru końcowego gotowego obiektu. Dla przeprowadzenia rozruchu technologicznego wykonuje się z reguły odpowiedni program, łącznie z kosztorysem rozruchu. 8.6. Odbiór końcowy Odbiór końcowy przeprowadza się w trybie i zgodnie z warunkami określonymi w umowie o wykonanie robót budowlanych. Odbioru końcowego dokona komisja wyznaczona przez Zamawiającego - w obecności inspektora nadzoru i Wykonawcy - sporządzając Protokół odbioru robót budowlanych oraz zgłoszonych wad i usterek do usunięcia przez Wykonawcę. W czasie odbioru końcowego Komisja zapoznaje się z realizacją ustaleń przyjętych w trakcie odbiorów robót zanikających i ulegających zakryciu, zwłaszcza w zakresie wykonanych robót uzupełniających i poprawkowych, a także z wynikami odbiorów instalacji, urządzeń technicznych i technologicznych. W przypadku stwierdzenia przez Komisję nie wykonania wyznaczonych robót poprawkowych lub robót uzupełniających, Komisja może przerwać swoje czynności i ustalić nowy termin odbioru końcowego. W przypadku stwierdzenia przez Komisję, że jakość wykonanych robót w poszczególnych asortymentach odbiega nieznacznie od wymaganej dokumentacją projektową i specyfikacją techniczną (z uwzględnieniem tolerancji) i nie ma większego wpływu na cechy eksploatacyjne i trwałość, Komisja dokona potrąceń, oceniając pomniejszoną wartość wykonanych robót w stosunku do wymagań przyjętych w umowie lub kontrakcie. 8.7. Odbiór po okresie rękojmi Pod koniec okresu rękojmi Zamawiający lub właściciel obiektu organizuje odbiór „po okresie rękojmi". Odbiór taki wymaga przygotowania następujących dokumentów: a) umowy o wykonaniu robót budowlanych, b) protokołu odbioru końcowego obiektu, c) dokumentów potwierdzających usunięcie wad zgłoszonych w trakcie odbioru końcowego obiektu (jeżeli były zgłoszone wady), d) dokumentów dotyczących wad zgłoszonych w okresie rękojmi oraz potwierdzenia usunięcia tych wad, e) innych dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia czynności odbioru. 8.8. Odbiór ostateczny – pogwarancyjny Odbiór ostateczny - pogwarancyjny polega na ocenie wykonanych robót związanych z usunięciem wad stwierdzonych przy odbiorze końcowym lub/oraz przy odbiorze po okresie rękojmi oraz ewentualnych tych w okresie gwarancyjnym. 8.9 . Dokumentacja powykonawcza, instrukcje eksploatacji i konserwacji urządzeń • Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie ewidencji wszelkich zmian w dokumentacji projektowej umożliwiającej przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego. Zgodnie z ustawą Prawo budowlane w skład dokumentacji powykonawczej obiektu, na który uzyskano pozwolenie na budowę, wchodzą m.in.: 1) projekt budowlany, projekt wykonawczy i inne projekty, przedmiar robót, 2) inne pozwolenia urzędowe związane z realizacją obiektu 3) oryginał dziennika budowy wraz z dokumentami, które zostały włączone w trakcie realizacji budowy, 4) dziennik montażu (rozbiórki) -jeżeli był prowadzony, 5) protokoły odbiorów robót ulegających zakryciu i zanikających, 6) protokoły odbiorów częściowych i końcowych, 7) wyniki badań, prób (np. rozruchowych) i sprawdzeń, protokoły odbioru instalacji i urządzeń technicznych, 8) dokumentacja powykonawcza: projekt budowlany, projekt wykonawczy i inne opracowania projektowe, opisy i rysunki zamienne uwiarygodnione przez projektanta, kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego, 9) rysunki (dokumentacja) na wykonanie robót towarzyszących (np. przełożenie linii telefonicznej, energetycznej, gazowej, oświetleniowej, itp.) oraz protokoły odbioru i przekazania tych robót właścicielom urządzeń, ,(jeśli takie występują) 10) oświadczenie kierownika budowy o: a) zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym i warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami, b) doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także - w razie korzystania - ulicy, sąsiedniej nieruchomości budynku lub lokalu, c) o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego zagospodarowania, 13) aprobaty techniczne (deklaracje zgodności) oraz certyfikaty dobrowolne dla materiałów i urządzeń, 14) instrukcje eksploatacji i konserwacji urządzeń (DTR), 15) karty gwarancyjne urządzeń technicznych, 16) instrukcje eksploatacji instalacji, jeżeli istnieje taka trzeba, Jeżeli w trakcie realizacji obiektu zaszła potrzeba wykonania mających istotne znaczenie opracowań, ekspertyz oraz innych opinii lub dokumentów, to powinny one być włączone do dokumentacji powykonawczej. • Wykonawca dostarczy, przed zakończeniem robót, po 2 egzemplarze instrukcji obsługi, eksploatacji i konserwacji dla każdego urządzenia oraz systemu mechanicznego, elektrycznego lub elektronicznego. Ramowy zakres instrukcji obsługi, eksploatacji i konserwacji urządzeń obejmuje: 1. Stronę tytułową: tytuł instrukcji, datę wykonania urządzenia (systemu) 2. Spis treści 3. Informacje o producencie lub dostawcy: nazwa i adres firmy, nr telefonu, faksu, e-mail 4. Gwarancje producenta, dostawcy lub wykonawcy 5. Opis działania urządzenia lub każdego elementu składowego układu 6. Instrukcje instalacyjne doprowadzenia i odprowadzenia mediów i ich zabezpieczenia 7. Procedury rozruchu, zasady ew. regulacji, zasady eksploatacji, instrukcje wyłączania z eksploatacji 8. Instrukcje postępowania awaryjnego 9. Instrukcje konserwacji i napraw wraz z niezbędnymi rysunkami lub schematami, numerami i wykazami części zamiennych, nazwami smarów i innych niezbędnych informacji dla zapewnienia prawidłowej eksploatacji i trwałości urządzeń 10. Adres kontaktowy dla serwisu producenta. Dla bardziej złożonych, skomplikowanych urządzeń i aparatów wymagane jest odrębne opracowanie instrukcji obsługi, eksploatacji i konserwacji. Założenia do takiej instrukcji powinny być podane w projekcie technologicznym. 9. ROZLICZENIE ROBÓT . Rozliczenia za wykonane roboty dokonywane będą na podstawie faktur płatności wystawionych przez wykonawcę i akceptowane przez inspektora nadzoru inwestorskiego. Częściowe faktury płatności są wystawiane przez wykonawcę i akceptowane przez inspektora nadzoru inwestorskiego na podstawie „Protokółu odbioru wykonanych robót". Podstawą płatności będą ceny jednostkowe poszczególnych pozycji zawarte w kosztorysie ofertowym, będącym załącznikiem do umowy. Roboty tymczasowych np. odwodnienia wykopów, tymczasowe przekładanie instalacji na placu budowy, rusztowania i in., a także prace towarzyszące, np. prace geodezyjne, organizacja ruchu i inne winny być rozliczone jak wyżej.(patrz pkt 1.3) Ceny jednostkowe poszczególnych pozycji powinny uwzględniać wszystkie wymagane czynności i badania składające się na jej wykonanie określone w STWiORB i w dokumentacji projektowej. Zasady rozliczania i płatności za wykonane roboty będą także określone w Umowie i Instrukcji dla Wykonawców. Jeśli w remontowanym obiekcie zajdzie potrzeba wykonania robót nieprzewidzianych podstawowym zamówieniem, a zakres rzeczowy robót jest konieczny do prawidłowego wykonania zamówienia to wykonawca ma możliwość złożenia zamówienia dodatkowego tzn. może zawrzeć nową umowę z zamawiającym i uzyskać wynagrodzenie w trybie z wolnej ręki. (przy zachowaniu zasad i warunków o których mowa w art.67 ust.5 Pzp. – Dz. U, Nr 19 z 2004 r. poz. 177 ze zmianami) Możliwość wykonania robót zamiennych w związku z szybkim tempem postępu technicznego powinna być przewidziana w prawidłowo zawieranej umowie. W treści tej umowy powinny znaleźć się zasady wynagrodzeń i rozliczeń za roboty zamienne. Roboty zamienne mogą jedynie wynikać z okoliczności ,których nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy i zmiany te będą korzystne dla Zamawiającego. Tylko w tym przypadku zmiana umowy oraz zapłata wyższego wynagrodzenia wykonawcy nie narusza art. 647, 648 i 649 K.c. 10. DOKUMENTY ODNIESIENIA Normy, akty prawne, aprobaty techniczne i inne dokumenty i ustalenia techniczne Podstawowe akty prawne dotyczące ustalenia ogólnych wymagań odnośnie do wykonywania robót,, które wykorzystano przy opracowaniu specyfikacji technicznych : * Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. nr 80 poz. 717 z 2004 r.z późn. zm.). * Ustawa Prawo budowlane z dnia 07.07.1994 r. (tekst jednolity – Dz. U. Nr 207 z 2003 r. poz. 2016 z późniejszymi zmianami) oraz * Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. nr 120, poz. 1133) * Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz. U nr 120 poz. 1126). * Ustawa z dnia 29 stycznia 2004. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. nr 19, poz. 177) oraz * Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów .prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno – użytkowym (Dz. U. Nr 30, poz. 1389) * Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie określenia szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno – użytkowego (Dz. U. Nr 202, poz. 2072). * Ustawa z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (tekst jednolity Dz. U. Nr 15 z 2003 r.,poz.148 z późn. zm ). * Rozporządzenie Rady ministrów z dnia 2 października 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad finansowania inwestycji z budżetu państwa (Dz. U. Nr 133, poz.1140) * Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. Nr 147 z 2002r., poz. 1229, z późn. zm.) * Ustawa z dnia 20 marca 2002 r o finansowym wspieraniu inwestycji (Dz. U. Nr 41, poz.363, z późn. zm.) * Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny – art. 647 i 648 §2 (Dz. U. nr 16, poz.93 z późn. zm.) * Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. Nr 116. poz. 1206) oraz * Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 30 lipca 2004 r. w sprawie przyjęcia strategii wykorzystania Funduszu Spójności na lata 2004 – 2006 (Dz. U. Nr 176,poz.1827) * Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 25 sierpnia 2004 r w sprawie przyjęcia Uzupełnienia Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004 – 2006 (Dz. U. Nr 200, poz. 2051) * A także podręczniki dla beneficjantów, jak : * Zintegrowany program operacyjny rozwoju regionalnego 2004 – 2006. Ogólny podręcznik wdrażania. Warszawa, styczeń 2004 r – ze strony internetowej Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej * Podręcznik dla beneficjantów Funduszu Spójności - ze strony internetowej Ministerstwa Środowiska. * Ogólne zasady zarządzania funduszami strukturalnymi dla Sektora Programu Operacyjnego – Transport. Podręcznik dla beneficjantów końcowych – ze strony internetowej Ministerstwa Infrastruktury * Rozporządzenie Rady Ministrów z 08 .08.2000 r. w sprawie państwowego systemu odniesień przestrzennych (Dz.U. 2000 r. nr 70 poz.821). * Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 31.07.1998 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania wyrobów budowlanych dopuszczanych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (Dz. U. 1998 r. nr 113 poz.728). * Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 10.03.2000 r. w sprawie procedur certyfikacji towarów (Dz. U. 1998 r. nr 17 poz.219). * Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska ( Dz. U. Nr 62 poz. 627 z późniejszymi zmianami). * Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. O odpadach (Dz. U. Nr 62 poz. 628 z późniejszymi zmianami). * Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. W sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112 poz. 1206). * Ustawa z dnia 16.10.1991 r. O ochronie przyrody (Dz. U. Nr 114 poz. 492 z 1991 r. – tekst jednolity Dz. U. Nr 99 poz. 1079 z 2001 r.). * Ustawa z dnia 18.07.2001 r. Prawo wodne (Dz. U. Nr 115 poz. 1229 z późniejszymi zmianami). * Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 09.09.2002 r. W sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165 poz. 1359). * Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28.05.2002 r. w sprawie listy odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym (...) do wykorzystania na ich własne potrzeby (Dz. U. Nr 74 poz. 686). * Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24.09.2002 r. W sprawie określenia przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych kryteriów związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięć do sporządzania raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 179 poz. 1490). * Inne przepisy i normy obowiązujące w budownictwie, rozporządzenia i instrukcje obowiązujące w Przedszkolu. II ROBOTY BUDOWLANE 1. ROBOTY ROZBIÓRKOWE 1.1 Przedmiotem niniejszej STWiORB są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót rozbiórkowych. 1.2 Wykonanie robót a. Roboty przygotowawcze Przed przystąpieniem do robót rozbiórkowych należy: - teren ogrodzić i oznakować zgodnie z wymogami BHP, - zdemontować istniejące zasilanie w energię elektryczną, instalację teletechniczną i wodno - kanalizacyjną oraz wszelkie istniejące uzbrojenie, - ograniczyć prędkość przejazdu i prawidłowo oznakować. Wykonawca winien opracować projekt organizacji robót oraz plan BiOZ. b. Roboty rozbiórkowe Roboty prowadzić zgodnie z przepisami BHP dla robót rozbiórkowych zgodnie z ustaleniami rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dn. 6.02.2003r (Dziennik Ustaw nr.47, poz. 401).[1]. c. Obiekty kubaturowe. * Konstrukcję stalową rozbierać ręcznie (albo stosować cięcie palnikiem lub piłą). Materiał usuwać poza budynek. * Konstrukcje betonowe rozbierać ręcznie. Materiał posegregować i odwieźć (odnieść) na miejsce składowania. * Ściany murowane rozbierać ręcznie. Materiał usuwać w sposób podany wyżej. * Elementy stolarki i ślusarki wykuć ze ścian, oczyścić i odstawić na miejsce składowania. 1.3. Przepisy związane [1] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.02.2003r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. nr 47, poz. 401). [2] Rozporzadzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 02.04.1998r w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania usuwania wyrobów zawierających azbest z późniejszymi zmianami z dnia 22.12.2004r. Rozporządzenie wydano na podst. Art. Ust. 1 ustawy z dnia 19.06.1997r o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (DZ.U. z 2004r nr 3 poz.20) 2. PODBETONY 2.1. Wykonanie podbetonu. Przed przystąpieniem do układania podbetonu należy sprawdzić podłoże pod względem nośności założonej w projekcie technicznym. Podłoże winne być równe, czyste i odwodnione. Beton winien być rozkładany w miarę możliwości w sposób ciągły z zachowaniem kontroli grubości oraz rzędnych wg projektu technicznego. 2.2 Podstawa płatności. Płaci się za ustaloną ilość m3 betonu wg ceny jednostkowej, która obejmuje: wyrównanie podłoża, przygotowanie, ułożenie, zagęszczenie i wyrównanie betonu, oczyszczenie stanowiska pracy. 2.3. Przepisy związane. [1] PN-88/B-06250 Beton zwykły. [2] PN-88/B-04300 Cement. Metody badań. [3] PN-88/B-30000 Cement portlandzki. [4] PN-88/B-30001 Cement portlandzki z dodatkami. [5] PN-88/B-32250 Materiały budowlane. Woda do betonu i zapraw. [6] PN-78/B-06714 seria norm dotyczących kruszyw mineralnych. [7] PN-63/B-06251 Roboty betonowe i żelbetowe. Wymagania i badania. [8] PN-69/B-10260 Izolacje bitumiczne. Wymagania i badania przy odbiorze. [9] PN-86/B-06712 Kruszywa mineralne do betonu. [10] PN-75/C-04630 Woda do celów budowlanych. Wymagania i badania. [11] PN-81/B-06254 Domieszki uszczelniające do zapraw i betonów cementowych. [12] PN-74/B-06262 Nieniszczące badania konstrukcji z betonu. Metoda sklerometryczna. Badania wytrzymałości na ściskanie za pomocą młotka Schmidta typu N. [13] PN-86/B-04320 Cement. Metody badań. Analiza chemiczna. [14] PN-76/P-79005 Opakowania transportowe. Worki papierowe. [15] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.02.2003r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. nr 47, poz. 401). 3. Okładziny ścienne 3.1. Przedmiot STWiORB. Przedmiotem niniejszej szczegółowej STWiORB są wymagania dotyczące wykonania i odbioru tynków zewnętrznych i wewnętrznych. Roboty, których dotyczy specyfikacja, obejmują wszystkie czynności umożliwiające i mające na celu wykonanie tynków wewnętrznych, tynków cementowo-wapiennych okładziny ściennej wewnętrznej 3.2. Materiały. a. Woda PN-75/C-04630 [3] Do przygotowania zapraw stosować można każdą wodę zdatną do picia. Niedozwolone jest użycie wód ściekowych, kanalizacyjnych bagiennych oraz wód zawierających tłuszcze organiczne, oleje i muł. b. Piasek PN-79/B-06711 [5] * Piasek powinien spełniać wymagania obowiązującej normy przedmiotowe, a w szczególności: - nie zawierać domieszek organicznych, - mieć frakcje różnych wymiarów, a mianowicie: piasek drobnoziarnisty 0,25 -0,5 mm, piasek średnioziarnisty 0,5-1,0 mm, piasek gruboziarnisty 1,0 - 2,0 mm. * Do spodnich warstw tynku należy stosować piasek gruboziarnisty, do warstw wierzchnich – średnioziarnisty. * Do gładzi piasek powinien być drobnoziarnisty i przechodzić całkowicie przez sito o prześwicie 0,5 mm. c. Zaprawy budowlane cementowo-wapienne PN-65/B-14503 [6] * Marka i skład zaprawy powinny być zgodne z wymaganiami normy państwowej. * Przygotowanie zapraw do robót murowych powinno być wykonywane mechanicznie. * Zaprawę należy przygotować w takiej ilości, aby mogła być wbudowana możliwie wcześnie po jej przygotowaniu t.j. ok. 3 godzin. * Do zapraw tynkarskich należy stosować piasek rzeczny lub kopalniany. * Do zapraw cementowo-wapiennych należy stosować cement portlandzki z dodatkiem żużla lub popiołów lotnych 25 i 35 oraz cement hutniczy 25 pod warunkiem, że temperatura otoczenia w ciągu 7 dni od chwili zużycia zaprawy nie będzie niższa niż+5C. * Do zapraw cementowo-wapiennych należy stosować wapno sucho gaszone lub gaszone w postaci ciasta wapiennego otrzymanego z wapna niegaszonego, które powinno tworzyć jednolitą i jednobarwną masę, bez grudek niegaszonego wapna i zanieczyszczeń obcych. Skład objętościowy zapraw należy dobierać doświadczalnie, w zależności od wymaganej marki zaprawy oraz rodzaju cementu i wapna. d. Zaprawy z gipsu tynkarskiego wg BN-88/6734-07 [13] i BN-79/8841-23 [12] Stosuje się do wykonania jednowarstwowych wypraw kat. III na równych i gładkich elementach np. z elementów prefabrykowanych lub na starych tynkach. Wyprawy mogą być wykonywane ręcznie lub maszynowo. Materiał : gotowe mieszanki firmowe do zarobienia wodą. Wyroby winny mieć odpowiednie atesty ITB. e. Wyprawy cienkowarstwowe. Przygotowanie podłoża – winno być odpowiednio mocne, równe, oczyszczone z kurzu, brudu, wapna, olejów, tłuszczów, resztek farby kredowej, wapiennej, olejnej i emulsyjnej. Masy tynkarskie można układać na wszystkich podłożach mineralnych jak beton, tynki cementowe i wapienne oraz na warstwach zbrojonych w systemach dociepleń. Ochrona wykonanego tynku wg punktu 5.1. Badania masy tynkarskiej wg PN-85/B-04500 [1] i wykonanego tynku wg BN-79/8841-23. [12] Wymagania dla suchej mieszanki oraz masy tynkarskiej niestwardniałej i stwardniałej wg BN-88/6734-07. [13] f. Płytki ceramiczne wg PN-90/B-12031 [15] i PN-89/B-12039.[16] Wymagania: Barwa - wg wzorca producenta. Nasiąkliwość po wypaleniu 10-24%. Wytrzymałość na zginanie nie mniejsza niż 10,0 MPa. Odporność szkliwa na pęknięcia włoskowate nie mniej niż 160C. Stopień białości przy filtrze niebieskim (dla płytek białych), nie mniej niż: - gatunek I 80%, - gatunek II 75%. g. Kleje do płytek ceramicznych Firmowe produkty zastępujące tradycyjne zaprawy. Gotowe zaprawy klejące to mieszanina spoiw: hydraulicznego – cementu i redyspergowalnej żywicy proszkowej, wypełniaczy, pochodnych metylocelulozy oraz dodatków mających za zadanie polepszenie właściwości użytkowych mieszanki. Kleje dostarczane są w workach papierowych, do zarobienia z wodą. Stosowanie w temperaturze od +5*C do +30*C. 3.3. Wykonanie robót. a. Ogólne zasady wykonywania tynków. * Przed przystąpieniem do wykonywania robót tynkowych powinny być zakończone wszystkie roboty stanu surowego, roboty instalacyjne podtynkowe, zamurowane przebicia i bruzdy, osadzone ościeżnice drzwiowe i okienne. * Zaleca się przystąpienie do wykonywania tynków po okresie osiadania i skurczów murów t.j. po upływie 4-6 miesięcy po zakończeniu stanu surowego. * Tynki należy wykonywać w temperaturze nie niższej niż+5C pod warunkiem, że w ciągu doby nie nastąpi spadek poniżej 0C. W niższych temperaturach można wykonywać tynki jedynie przy zastosowaniu odpowiednich środków zabezpieczających, zgodnie z "Wytycznymi wykonywania robót budowlano-montażowych w okresie obniżonych temperatur". * Zaleca się chronić świeżo wykonane tynki zewnętrzne w ciągu pierwszych dwóch dni przed nasłonecznieniem dłuższym niż dwie godziny dziennie. W okresie wysokich temperatur świeżo wykonane tynki powinny być w czasie wiązania i twardnienia, t.j. w ciągu 1 tygodnia, zwilżane wodą. b. Przygotowanie podłoży * Spoiny w murach ceglanych. W ścianach przewidzianych do tynkowania nie należy wypełniać zaprawą spoin przy zewnętrznych licach na głębokości 5-10mm. Bezpośrednio przed tynkowaniem podłoże należy oczyścić z kurzu szczotkami oraz usunąć plamy z rdzy i substancji tłustych. Plamy z substancji tłustych można usunąć przez zmycie 10% roztworem szarego mydła lub przez wypalenie lampą benzynową. Nadmiernie suchą powierzchnię podłoża należy zwilżyć wodą. c. Wykonywania tynków trójwarstwowych.wg PN-70/B-10100 [2] * Tynk trójwarstwowy powinien być wykonany z obrzutki, narzutu i gładzi. Narzut tynków wewnętrznych należy wykonać według pasów i listew kierunkowych. * Gładź należy nanosić po związaniu warstwy narzutu, lecz przed jej stwardnieniem. Podczas zacierania warstwa gładzi powinna być mocno dociskana do warstwy narzutu. Należy stosować zaprawy cementowo-wapienne -w tynkach nie narażonych na zawilgocenie o stosunku 1:1:4,-w tynkach narażonych na zawilgocenie oraz w tynkach zewnętrznych o stosunku 1:1:2. d. Ogólne zasady wykonywania okładzin ceramicznych wg PN-75/B-10121 [17] * Okładziny ceramiczne powinny być mocowane do podłoża warstwą wyrównującą lub bezpośrednio do równego i gładkiego podłoża. W pomieszczeniach mokrych okładzinę należy mocować do dostatecznie wytrzymałego podłoża. * Podłoże pod okładziny ceramiczne mogą stanowić nie otynkowane lub otynkowane mury z elementów drobnowymiarowych oraz ściany betonowe. * Do osadzania wykładzin na ścianach murowanych można przystąpić po zakończeniu osiadania murów budynku. * Bezpośrednio przed rozpoczęciem wykonywania robót należy oczyścić z grudek zaprawy i brudu szczotkami drucianymi oraz zmyć z kurzu. * Na oczyszczoną i zwilżoną powierzchnię ścian murowanych należy nałożyć dwuwarstwowy podkład wykonany z obrzutki i narzutu. Obrzutkę należy wykonać o grubości 2-3mm z ciekłej zaprawy cementowej marki 8 lub 5, narzut z plastycznej zaprawy cementowo-wapiennej marki 5 lub 3. * Elementy ceramiczne powinny być posegregowane według wymiarów, gatunków i odcieni barwy, a przed przystąpieniem do ich mocowania - moczone w ciągu 2 do 3 godzin w wodzie czystej. * Temperatura powietrza wewnętrznego w czasie układania płytek powinna wynosić co najmniej +5C. * Dopuszczalne odchylenie krawędzi płytek od kierunku poziomego lub pionowego nie powinno być większe niż 2mm/m, odchylenie powierzchni okładziny od płaszczyzny nie większe niż 2mm na długości łaty dwumetrowej. 3.4. Kontrola jakości. a. Materiały ceramiczne. Przy odbiorze należy przeprowadzić na budowie: * sprawdzenie zgodności klasy materiałów ceramicznych z zamówieniem, * próby doraźnej przez oględziny, opukiwanie i mierzenie: - wymiarów i kształtu płytek, - liczby szczerb i pęknięć, - odporności na uderzenia. W przypadku niemożności określenia jakości płytek przez próbę doraźną należy ją poddać badaniom laboratoryjnym (szczególnie co do klasy i odporności na działanie mrozu w przypadku wykładziny zewnętrznej). b. Zaprawy. W przypadku gdy zaprawa wytwarzana jest na placu budowy, należy kontrolować jej markę i konsystencję w sposób podany w obowiązującej normie. Wyniki odbiorów materiałów i wyrobów powinny być każdorazowo wpisywane do dziennika budowy. 3.5. Odbiór robót. a. Odbiór podłoża Odbiór podłoża należy przeprowadzić bezpośrednio przed przystąpieniem do robót tynkowych. Podłoże powinno być przygotowane zgodnie z wymaganiami w pkt.5.2.1. Jeżeli odbiór podłoża odbywa się po dłuższym czasie od jego wykonania, należy podłoże oczyścić i zmyć wodą. b. Odbiór tynków. * Ukształtowanie powierzchni, krawędzie przecięcia powierzchni oraz kąty dwuścienne powinny być zgodne z dokumentacją techniczną. * Dopuszczalne odchylenia powierzchni tynku kat. III od płaszczyzny i odchylenie krawędzi od linii prostej - nie większe niż 3mm i w liczbie nie większej niż 3 na całej długości łaty kontrolnej 2m. Odchylenie powierzchni i krawędzi od kierunku: - pionowego - nie większe niż 2mm na 1m i ogółem nie więcej niż 4mm w pomieszczeniu, - poziomego- nie większe niż 3mm na 1m i ogółem nie więcej niż 6mm na całej powierzchni między przegrodami pionowymi (ściany, belki itp.). c Niedopuszczalne są następujące wady: - wykwity w postaci nalotu wykrystalizowanych na powierzchni tynków roztworów soli przenikających z podłoża, pilśni itp., - trwałe ślady zacieków na powierzchni, odstawanie, odparzenia i pęcherze wskutek niedostatecznej przyczepności tynku do podłoża. d. Odbiór podłoży pod płytki ceramiczne Wg punktu 5.4. 3.6. Przepisy związane. [1] PN-85/B-04500. Zaprawy budowlane. Badania cech fizycznych i wytrzymałościowych. [2] PN-70/B-10100. Roboty tynkowe. Tynki zwykłe. Wymagania i badania przy odbiorze. [3] PN-75/C-04630. Woda do celów budowlanych. Wymagania i badania. [4] PN-86/B-30020. Wapno budowlane. Wymagania. [5] PN-79/B-06711. Kruszywa mineralne. Piaski do zapraw budowlanych. [6] PN-65/B-14503. Zaprawy budowlane cementowo-wapienne. [7] BN-81/6732-12. Ciasto wapienne. [8] PN-B-11207: 1996 Kształtki budowlane z kamieni naturalnych. [9] PN-B-79405: 1997 - Płyty kartonowo-gipsowe. [10] BN-86/6743-02 - Płyty gipsowo-kartonowe. [11] PN-B-79406: 1997 Płyty warstwowe gipsowo-kartonowe. [12] BN-79/8841-23 - Pocienione wyprawy polimerowe i polimerowo-mineralne. [13] BN-88/6734-07 - Masy tynkarskie do wykonania wypraw wewnętrznych cienkopowłokowych. Postanowienia ogólne. [14] PN-72/B-10122 - Roboty okładzinowe. Suche tynki. Wymagania i badania przy odbiorze. [15] PN-90/B-12031 - Płytki ceramiczne ścienne szkliwione. [16] PN-89/B-12039 - Płytki ceramiczne. Płytki wykładzinowe uniwersalne kamionkowe. [17] PN-75/B-10121 - Okładziny z płytek ceramicznych szkliwionych. Wymagania i badania przy odbiorze. [18] BN-73/6741-13 - Płytki klinkierowe. [19] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.02.2003r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. nr 47, poz. 401). 4. POSADZKI Warstwy wyrównawcze pod posadzki Posadzki właściwe Podłogi podniesione 4.1. Zakres robót objętych STWiORB. Roboty, których dotyczy specyfikacja, obejmują wszystkie czynności umożliwiające i mające na celu wykonanie posadzek w obiekcie przetargowym. * Warstwy wyrównawcze pod posadzki. . Warstwa wyrównawcza grubości 3-5cm, wykonana z zaprawy cementowej marki 8MPa, z oczyszczeniem i zagruntowaniem podłoża mlekiem wapienno-cementowym, ułożeniem zaprawy, z zatarciem powierzchni na gładko oraz wykonaniem i wypełnieniem masą asfaltową szczelin dylatacyjnych. * Posadzki właściwe. Posadzka z wykładzin rulonowych, klejonych, z oczyszczeniem i przygotowaniem podłoża, rozłożeniem materiału, przycięciem, posmarowaniem klejem podłoża i wykładziny, zapastowaniem i wyfroterowaniem. Listwy przyścienne z PCW, klejone j.w. z oczyszczeniem i przygotowaniem podłoża, rozłożeniem materiału, przycięciem, posmarowaniem klejem podłoża i płytek, zapastowaniem i wyfroterowaniem. Posadzka jedno- lub dwubarwna z płytek podłogowych ceramicznych terakotowych lub gresowych z cokolikami luzem ułożonych na zaprawie cementowej marki 8MPA, z oczyszczeniem i przygotowaniem podłoża, zagruntowaniem mlekiem cementowym, ustawieniem punktów wysokościowych, sortowaniem płytek, moczeniem, przycięciem, dopasowaniem i ułożeniem na zaprawie oraz wypełnieniem spoin zaprawą, oczyszczeniem i umyciem powierzchni. Cokoliki z płytek ceramicznych podłogowych terakotowych lub gresowych luzem o wymiarach 15x15cm, ułożonych na zaprawie cementowej marki 8MPA , z oczyszczeniem i przygotowaniem podłoża, zagruntowaniem mlekiem cementowym, ustawieniem punktów wysokościowych, sortowaniem płytek, moczeniem, przycięciem, dopasowaniem i ułożeniem na zaprawie oraz wypełnieniem spoin zaprawą, oczyszczeniem i umyciem powierzchni. Wykładzina rulonowa antystatyczna z listwami przyściennymi Podłoga techniczna. 4.2. Materiały. * Woda (PN-75/C-04630) Do przygotowania zapraw stosować można każdą wodę zdatną do picia. Niedozwolone jest użycie wód ściekowych, kanalizacyjnych bagiennych oraz wód zawierających tłuszcze organiczne, oleje i muł. * Piasek PN-79/B-06711 Piasek powinien spełniać wymagania obowiązującej normy przedmiotowe, a w szczególności: - nie zawierać domieszek organicznych, - mieć frakcje różnych wymiarów, a mianowicie: piasek drobnoziarnisty 0,25-0,5mm, piasek średnioziarnisty 0,5-1,0mm, piasek gruboziarnisty 1,0-2,0mm. * Cement wg normy PN-88/B-3000 * Wyroby podłogowe PCW Wykładzina podłogowa wielowarstwowa z PCW: - szerokość 1300 mm, - długość 10000 mm, - grubość 1,9 mm, - masa 1m2 wykładziny 3,5 kg. Wykładzina rulonowa niejednorodna, wielowarstwowa. Warstwę wierzchnią użytkową stanowi folia PCW o grubości 0,5mm barwiona w masie z wzorem smugowym. Powierzchnia wykładziny jest półmatowa, gładka lub moletowana. * Kruszywo do posadzki cementowej. W posadzkach maksymalna wielkość ziaren kruszywa nie powinna przekroczyć 1/3 grubości posadzki. W posadzkach odpornych na ścieranie największe dopuszczalne wielkości ziaren kruszywa wynoszą przy grubości warstw 2,5cm - 10mm, 3,5cm - 16mm o Gresy * Gresy - wymagania dodatkowe: - twardość wg skali Mohsa 8 - ścieralność V klasa ścieralności - na schodach i przy wejściach wykonane jako antypoślizgowe. Płytki gresowe i terakotowe muszą być uzupełnione następującymi elementami: - stopnice schodów, - listwy przypodłogowe, - kątowniki, - narożniki. Dopuszczalne odchyłki wymiarowe: - długość i szerokość: *1.5 mm, - grubość: *0.5 mm, - krzywizna: 1.0 mm. * Materiały pomocnicze: Do mocowania płytek można stosować zaprawy cementowe marki 5 MPa lub 8 MPa, albo klej. Do wypełnienia spoin stosować zaprawy wg PN-75/B-10121 [9]: - zaprawę z cementu portlandzkiego 35- białego i mączki wapiennej, - zaprawę z cementu 25, kredy malarskiej i mączki wapiennej z dodatkiem sproszkowanej kazeiny. * Pakowanie: Płytki pakowane w pudła tekturowe zawierające ok. 1 m2 płytek. Na opakowaniu umieszcza się: - nazwę i adres Producenta, nazwę wyrobu, liczbę sztuk w opakowaniu, znak kontroli jakości, znaki ostrzegawcze dotyczące wyrobów łatwo tłukących się oraz napis "Wyrób dopuszczony do stosowania w budownictwie Świadectwem ITB nr...". * Transport: Płytki przewozić w opakowaniach krytymi środkami transportu. Podłogę wyłożyć materiałem wyściółkowym grubości ok.5 cm. Opakowania układać ściśle obok siebie. Na środkach transportu umieścić nalepki ostrzegawcze dotyczące wyrobów łatwo tłukących. * Składowanie: Płytki składować w pomieszczeniach zamkniętych w oryginalnych opakowaniach. Wysokość składowania do 1.8 m. * Wykładzina antystatyczna - rulonowa lub płytowa. Musi posiadać aktualne świadectwo ITB i świadectwo jakości Państwowego Zakładu Higieny. * Zaprawa samopoziomująca. 4.3. Wykonanie robót. a. Warstwy wyrównawcze pod posadzki. Warstwa wyrównawcza, wykonana z zaprawy cementowej marki 8MPa, z oczyszczeniem i zagruntowaniem podłoża mlekiem wapienno-cementowym, ułożeniem zaprawy, z zatarciem powierzchni na gładko oraz wykonaniem i wypełnieniem masą asfaltową szczelin dylatacyjnych. Wymagania podstawowe. * Podkład cementowy powinien być wykonany zgodnie z projektem, który określa wymaganą wytrzymałość i grubość podkładu oraz rozstaw szczelin dylatacyjnych. * Wytrzymałość podkładu cementowego badana wg PN-85/B-04500 [12] nie powinna być mniejsza niż: na ściskanie - 12MPa, na zginanie - 3MPa. * Podłoże, na którym wykonuje się podkład z warstwy wyrównawczej powinno być wolne od kurzu i zanieczyszczeń oraz nasycone wodą. * Podkład cementowy powinien być oddzielony od pionowych stałych elementów budynku paskiem papy. * W podkładzie powinny być wykonane szczeliny dylatacyjne. * Temperatura powietrza przy wykonywaniu podkładów cementowych oraz w ciągu co najmniej 3 dni nie powinna być niższa niż 5C. * Zaprawę cementową należy przygotowywać mechanicznie. Zaprawa powinna mieć konsystencję gęstą - 5-7cm zanurzenia stożka pomiarowego. * Ilość spoiwa w podkładach cementowych powinna być ograniczona do ilości niezbędnej, ilość cementu nie powinna być większa niż 400kg/m3. * Zaprawę cementową należy układać niezwłocznie po przygotowaniu między listwami kierunkowymi o wysokości równej grubości podkładu z zastosowaniem ręcznego lub mechanicznego zagęszczenia z równoczesnym wyrównaniem i zatarciem. * Podkład powinien mieć powierzchnię równą, stanowiącą płaszczyznę lub pochyloną, zgodnie z ustalonym spadkiem. Powierzchnia podkładu sprawdzana dwumetrową łatą przykładaną w dowolnym miejscu, nie powinna wykazywać większych prześwitów większych niż 5mm. Odchylenie powierzchni podkładu od płaszczyzny (poziomej lub pochyłej) nie powinny przekraczać 2mm/m i 5mm na całej długości lub szerokości pomieszczenia. * W ciągu pierwszych 7 dni podkład powinien być utrzymywany w stanie wilgotnym, np. przez pokrycie folią polietylenową lub wilgotnymi trocinami albo przez spryskiwanie powierzchni wodą. b. Wykonywanie posadzki PCW. Do wykonywania posadzek z wykładzin PCW można przystąpić po całkowitym ukończeniu robót budowlanych stanu surowego i robót wykończeniowych i instalacyjnych łącznie z przeprowadzeniem prób ciśnieniowych. Przygotowanie podłoży * Podłoże posiadające drobne uszkodzenia powierzchni powinny być naprawione przez wypełnienie ubytków zaprawą cementową. * Powierzchnie powinny być oczyszczone z kurzu i brudu, i zagruntowane. * Temperatura powietrza przy wykonywaniu posadzek nie powinna być niższa niż 15C i powinna być zapewniona co najmniej na kilka dni przed wykonywaniem robót, w trakcie ich wykonywania oraz w okresie wysychania kleju. * Wykładziny PCW i kleje należy dostarczyć do pomieszczeń, w których będą układane co najmniej na 24 godziny przed układaniem. * Wykładzina arkuszowa powinna być na 24 godziny przed przyklejeniem rozwinięta z rulonu, pocięta na arkusze odpowiednie do wymiarów pomieszczenia i luźno ułożona na podkładzie tak, aby arkusze tworzyły zakłady szerokości 2-3cm. * Arkusze z PCW należy przyklejać przy użyciu klejów zalecanych przez producenta określonej wykładziny oraz w obowiązujących instrukcjach technologicznych. * Arkusze z PCW należy przyklejać całą powierzchnią do podłoża. * Nie dopuszcza się występowania na powierzchni posadzki miejsc nie przyklejonych w postaci fałd, pęcherzy, odstających brzegów arkuszy PCW. * Arkusze należy ułożyć szczelnie, dopuszczalna szerokość spoin nie powinna być większa niż 0,5mm między arkuszami, 0,8mm między płytkami. * Spoiny między arkuszami powinny tworzyć linię prostą, w pasach płytek dopuszcza się mijankowy układ spoin. Odchylenie spoiny od linii prostej powinno wynosić nie więcej niż 1mm/m i 5mm na całej długości spoiny w pomieszczeniu. * Posadzki z wykładzin PCW należy przy ścianach wykończyć listwami z PCW. Listwy powinny być przyklejone na całej długości do podłoża i dokładnie dopasowane w narożach wklęsłych i wypukłych. c. Posadzki z płytek gresowych. * Posadzki układa się na zaprawie cementowej 1:3 zarobionej mlekiem wapiennym grub. 2 cm lub na odpowiednich klejach produkowanych przez firmy specjalistyczne. * Powierzchnie winny być czyste i zagruntowane. * Temperatura powietrza nie niższa niż 5*C. * Układanie płytek rozpoczyna się od ułożenia spoziomowanych reperów (marek), które posłużą jako oparcie łaty przy kontroli prawidłowości powierzchni układanych płytek. * Wyznaczenia położenia płaszczyzny wykonuje się za pomocą łaty drewnianej długości 2 m i poziomicy. * Układanie płytki wciska się w zaprawę lub klej lekko dobijając je młotkiem przez łatę położoną na kilku płytkach. * Spoiny winny być prostoliniowe i jednakowej szerokości. * Czyszczenie płytek z zaprawy 5% roztworem kwasu solnego lub specjalnymi preparatami przy technice klejenia. 4.4. Odbiór robót. a. Odbiór materiałów i robót powinien obejmować zgodności z dokumentacją projektową oraz sprawdzenie właściwości technicznych tych materiałów z wystawionymi atestami wytwórcy. W przypadku zastrzeżeń co do zgodności materiału z zaświadczeniem o jakości wystawionym przez producenta - powinien być on zbadany laboratoryjnie. b Odbiór powinien obejmować: - sprawdzenie wyglądu zewnętrznego; badanie należy wykonać przez ocenę wzrokową, - sprawdzenie prawidłowości ukształtowania powierzchni posadzki; badanie należy wykonać przez ocenę wzrokową, - sprawdzenie prawidłowości wykonania styków materiałów posadzkowych; badania prostoliniowości należy wykonać za pomocą naciągniętego drutu i pomiaru odchyleń z dokładnością 1mm, a szerokości spoin - za pomocą szczelinomierza lub suwmiarki. - sprawdzenie prawidłowości wykonania cokołów lub listew podłogowych; badanie należy wykonać przez ocenę wzrokową, 4.5. Przepisy związane. [1] PN-75/C-04630. Woda do celów budowlanych. Wymagania i badania. [2] PN-88/B-30000. Cement portlandzki. [3] PN-88/B-30001. Cement portlandzki z dodatkami. [4] PN-79/B-06711. Kruszywa mineralne. Piaski do zapraw budowlanych. [5] PN-87/B-01100. Kruszywa mineralne. Kruszywa skalne. Podział, nazwy i określenia. [6] PN-74/B-30175. Kit asfaltowy uszczelniający. [7] PN-75/B-04270. Wykładziny podłogowe z polichlorku winylu. Badania. [8] BN-86/6753-09. Asfaltowa masa zalewowa. [9] PN-75/B-10121. Okładziny z płytek ściennych ceramicznych szkliwionych.wymagania i badania przy odbiorze. [10] PN-85/B-04500. Zaprawy budowlane. Badania cech fizycznych i wytrzymałościowych. [11] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.02.2003r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. nr 47, poz. 401). 5. Stolarka okienna, drzwiowa Drobne elementy ślusarskie. 5.1. Zakres robót. Przedmiotem są wymagania dotyczące wykonania i odbioru stolarki drzwiowej i okiennej. Roboty, których dotyczy specyfikacja, obejmują wszystkie czynności umożliwiające i mające na celu wykonanie montażu stolarki drzwiowej i okiennej do obiektu wg poniższego. * Stalowa ślusarka okienna, drzwiowa * Stolarka okienna PCV * Drobne elementy ślusarskie w budynkach ( kraty, balustrady) 5.2. Materiały. a. Stal Do konstrukcji stalowych stosuje się: - wyroby walcowane gotowe ze stali klasy 1 różnych gatunków wg PN-88/H-84020 - wyroby gięte na zimno, ze stali różnych gatunków wg PN-73/H-93460 i BN-79/0656-01 - wyroby gotowe, systemowe firm specjalistycznych. b. Stolarka PCV – Profil 3 komorowy wzmocniony stalą ocynkowaną 1,8 mm (rama, skrzydło) w kolorze białym – Uszczelki przyszybowe zewnętrzne i wewnętrzne oraz uszczelki przylgowe zewnętrzne i wewnętrzne wykonane z kauczuku syntetycznego EPDM spełniającego wymagania DIN 7863, z poświadczeniem przydatności do stosowania w budownictwie, uszczelki wymienialne, odporne na starzenie, skutecznie zapobiegające penetracji wody i tłumiące drgania akustyczne. – Współczynnik przenikania ciepła dla profili k=1,5 W/(m2K). Szklenie: – Szyby jednokomorowe 4/16/4 z przestrzenią międzyszybową wypełnioną argonem. – Szyby termoizolacyjne o współczynniku przenikania ciepła k=1,1 W/(m2K). Do szklenia należy stosować szkło płaskie walcowane wg PN-78/B-13050 Okucia: Okucia obwiedniowe przeznaczone do stolarki w budownictwie naziemnym, z dwustopniową funkcją regulacji docisku skrzydła do ramy umożliwiającą rozszczelnianie, umożliwiające otwieranie oraz uchylanie okna za pomocą klamki, posiadające ogranicznik otwarcia okna. Parametry ogólne dla wyrobu: 1. Współczynnik infiltracji powietrza powinien spełniać wymogi zawarte w normie PN-91/B-02020. 2. Winny spełnione być wymogi izolacyjności akustycznej zawarte w normie PN-87/B-02151-03. 3. Wyrób dopuszczony do stosowania w budownictwie (Aprobata Techniczna, Certyfikat) Uwaga! Prosimy o pobranie dokładnych pomiarów okien w budynku. Okna należy dostosować do istniejących okien z tworzywa PCV, zachowując odpowiedni podział nie zmieniający elewacji budynku. - c. Powłoki malarskie Materiały na powłoki malarskie wg STWiORB. d. Okucia Wyroby ślusarskie powinny być wyposażone w okucia zamykające, zabezpieczające i uchwytowe zgodnie z dokumentacją producenta. * Uszczelki i przekładki powinny odpowiadać następującym wymaganiom: - twardość Shore'a min. 35-40, - wytrzymałość na rozciąganie ok. 8.5 MPa, - odporność na temperaturę od -30 do + 80C, - palność - nie powinny rozprzestrzeniać ognia, - nasiąkliwość - nie nasiąkliwe, - trwałość min. 20 lat. e. Ślusarka stalowa Wbudować należy ślusarkę kompletnie wykończoną wraz z okuciami, uszczelkami i powłokami antykorozyjnymi. * Na elementy ślusarki stosować kształtowniki stalowe wg PN-88/H-84020 [3] lub kształtowniki zimnogięte wg PN-73/H-93460 [9] i BN-75/0656-01 [10]. Stosować można różne gatunki stali. Połączenia elementów wykonywać jako spawane, nitowane lub skręcane na śruby. * Dopuszczalne błędy wykonania elementów powinny odpowiadać wymaganiom normy PN-80/M-02138 [1]. * Uszczelki i przekładki powinny odpowiadać następującym wymaganiom podanym w punkcie 2.7.3. * Powierzchnie elementów należy pokryć farbami ftalowymi f. Izolacyjność drzwi – cieplna k – 2,3 W/m2k - akustyczna pom. biurowe – 35 * 40 dB g. Składowanie materiałów i konstrukcji Wszystkie wyroby należy przechowywać w magazynach zamkniętych, suchych i przewiewnych, zabezpieczonych przed opadami atmosferycznymi. Podłoga w magazynie winna być utwardzona, pozioma i równa. Wyroby należy układać w jednej lub kilku warstwach w odległości nie mniejszej niż 1 m od czynnych urządzeń grzejnych i zabezpieczyć przed uszkodzeniami. 5.3 Wykonanie robót. * Przed rozpoczęciem montażu należy sprawdzić: - prawidłowość wykonania ościeży, - możliwość mocowania elementów do ścian, - jakość dostarczonych elementów do wbudowania. * Elementy powinny być osadzone zgodnie z dokumentacją techniczną lub instrukcją zaakceptowaną przez Zamawiającego lub aprobatą techniczną. * Elementy powinny być trwale zakotwione w ścianach budynku. Zamiast kotwienia dopuszcza się osadzanie elementów za pomocą kołków rozporowych, kołków wstrzeliwanych, śrub itp. * Osadzone elementy powinny być uszczelnione między ościeżem a ościeżnicą lub ścianą tak aby nie następowało przewiewanie, przemarzanie lub przecieki wody opadowej. Uszczelnienia wykonywać z elastycznej masy uszczelniającej. Po całkowitym osadzeniu należy zamontować parapety wewnętrzne z płyt wiórowych laminowanych i zewnętrznych z blach stalowych ocynkowanych. * Powłoki malarskie powinny być jednolite, bez widocznych poprawek, śladów pędzla, rys i odprysków i spełniać wymagania podane dla robót malarskich wg * Powłoki anodyzowane również bez rys, odprysków, sladów uderzeń i ugnieceń, zgodnie z warunkami udzielonymi w aprobacie technicznej. 5.4. Kontrola jakości. Badanie gotowych elementów powinno obejmować sprawdzenie wymiarów, wykończenia powierzchni, zabezpieczenia antykorozyjnego, połączeń konstrukcyjnych, prawidłowego działania części ruchomych., sprawdzenie stanu i wyglądu elementów pod względem równości, pionowości i spoziomowania, sprawdzenie rozmieszczenia miejsc i sposobu mocowania, sprawdzenie uszczelnienia pomiędzy elementami a ościeżami, sprawdzenie działania części ruchomych, stan i wygląd wbudowanych elementów oraz ich zgodność z dokumentacją. Roboty podlegają odbiorowi. 5.5. Przepisy związane. [1] PN-80/M-02138. Tolerancje kształtu i położenia. Wartości. [2] PN-B-06200: 1997 Konstrukcje stalowe budowlane. Warunki wykonania i odbioru. Wymagania podstawowe. [3] PN-88/H-84020 Stal niestopowa konstrukcyjna ogólnego przeznaczenia. Gatunki [4] PN-91/M-69430 Spawalnictwo. Elektrody stalowe otulone do spawania i napawania. Ogólne wymagania i badania. [5] PN-75/M-69703 Spawalnictwo. Wady złączy spawanych. Nazwy i określenia. [6] PN-84/H-93669 Aluminium i stopy aluminium. Kształtowniki. [7] PN-80/H-97023 Ochrona przed korozją. Anodowe powłoki tlenkowe na aluminium. [8] PN-92/H-93667 Aluminium i stopy aluminium. Kształtowniki. [9] PN-73/H-93460 Kształtowniki stalowe gięte na zimno. [10] BN-79/0656-01 Kształtowniki stalowe gięte na zimno, zamknięte, zgrzewane. [11] PN-78/B-13050 [3]. – Szkło płaskie walcowane [12] Katalogi bram i drzwi firmy Hormann. Aprobaty techniczne ITB na system aluminiowy i szkło. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.02.2003r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. nr 47, poz. 401). 6. ROBOTY MALARSKIE, 6.1. Przedmiot STWiORB. Przedmiotem niniejszej szczegółowej STWiORB są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót malarskich. Roboty, których dotyczy specyfikacja, obejmują wszystkie czynności umożliwiające i mające na celu wykonanie robót malarskich obiektu wg poniższego. Malowanie konstrukcji stalowych. Malowanie tynków. 6.2. Materiały a. Woda PN-75/C-04630 [1] Do przygotowania farb stosować można każdą wodę zdatną do picia. Niedozwolone jest użycie wód ściekowych, kanalizacyjnych bagiennych oraz wód zawierających tłuszcze organiczne, oleje i muł. b. Mleko wapienne Mleko wapienne powinno mieć postać cieczy o gęstości śmietany, uzyskanej przez rozcieńczenie 1 części ciasta wapiennego z 3 częściami wody, tworzącą jednolitą masę bez grudek i zanieczyszczeń. c. Spoiwa bezwodne. * Pokost lniany powinien być cieczą oleistą o zabarwieniu od żółtego do ciemnobrązowego i odpowiadającą wymaganiom normy państwowej. * Pokost syntetyczny powinien być używany w postaci cieczy, barwy od jasnożółtej do brunatnej, będącej roztworem żywicy kalafoniowej lub innej w lotnych rozpuszczalnikach, z ewentualnym dodatkiem modyfikującym, o właściwościach technicznych zbliżonych do pokostu naturalnego, lecz o krótszym czasie schnięcia. Powinien on odpowiadać wymaganiom normy państwowej lub świadectwa dopuszczenia do stosowania w budownictwie. d. Rozcieńczalniki W zależności od rodzaju farby należy stosować: - wodę do farb wapiennych, - terpentynę i benzynę -do farb i emalii olejnych, - inne rozcieńczalniki przygotowane fabrycznie dla poszczególnych rodzajów farb powinny odpowiadać normom państwowym lub mieć cechy techniczne zgodne z zaświadczeniem o jakości wydanym przez producenta oraz z zakresem ich stosowania. e Farby budowlane gotowe. * Farby niezależnie od ich rodzaju powinny odpowiadać wymaganiom norm państwowych lub świadectw dopuszczenia do stosowania w budownictwie. * Farby emulsyjne wytwarzane fabrycznie. Na tynkach można stosować farby emulsyjne na spoiwach z: polioctanu winylu, lateksu butadieno-styrenowego i innych zgodnie z zasadami podanymi w normach i świadectwach ich dopuszczenia przez ITB. * Wyroby chlorokauczukowe. - Emalia chlorokauczukowa ogólnego stosowania wydajność - 6-10m2/dm3, max. czas schnięcia - 24h. - Farba chlorokauczukowa do gruntowania przeciwrdzewna cynkowa 70% szara metaliczna wydajność - 15-16m2/dm3, max. czas schnięcia - 8h. - Kit szpachlowy chlorokauczukowy ogólnego stosowania – biały, do wygładzania podkładu pod powłoki chlorokauczukowe. - Rozcieńczalnik do wyrobów chlorokauczukowych ogólnego stosowania - biały do rozcieńczania wyrobów chlorokauczukowych * Wyroby epoksydowe - Gruntoszpachlówka epoksydowa bezrozpuszczalnikowa, chemoodporna wydajność - 6-10m2/dm3, max. czas schnięcia - 24h - Farba do gruntowania epoksydowa wg PN-C-81911: 1997 [10] wydajność - 4.5-5m2/dm3, czas schnięcia - 24h. - Emalia epoksydowa chemoodporna, biała wydajność - 5-6m2/dm3, max. czas schnięcia - 24h - Emalia epoksydowa, chemoodporna, szara wydajność - 6-8m2/dm3, czas schnięcia - 24h. - Lakier bitumiczno-epoksydowy wydajność - 1.2-1.5m2/dm3, czas schnięcia - 12h. * Farby olejne i ftalowe - Farba olejna do gruntowania ogólnego stosowania wg PN-C-81900: 1997 [8] wydajność - 6-8m2/dm3 czas schnięcia - 12h - Farby olejne i alkidowe nawierzchniowe ogólnego stosowania wg PN-C-81901: 2002 [9] wydajność - 6-10m2/dm3 * Farby akrylowe do malowania powierzchni ocynkowanych. Wymagania dla farb: - lepkość umowna : min.60, - gęstość: max. 1,6 g/cm3, - zawartość substancji lotnych w % masy max. 45%, - roztarcie pigmentów: max. 90 m, - czas schnięcia powłoki w temp. 20oC i wilgotności względnej powietrza 65% do osiągnięcia 5 stopnia wyschnięcia - max. 2godz. Wymagania dla powłok: - wygląd zewnętrzny - gładka, matowa, bez pomarszczeń i zacieków, - grubość - 100-120 m - przyczepność do podłoża - 1 stopień, - elastyczność - zgięta powłoka na sworzniu o średnicy 3 mm nie wykazuje pęknięć lub odstawania od podłoża, - twardość względna - min., 0,1, - odporność na uderzenia - masa 0,5 kg spadająca z wysokości 1,0 m nie powinna powodować uszkodzenia powłoki, - odporność na działanie wody - po 120 godz. zanurzenia w wodzie nie może występować spęcherzenie powłoki. Farby powinny być pakowane zgodnie z BN-87/5046-02 [20] w bębny lekkie lub wiaderka stożkowe wg BN-82/5046-05 [21] i przechowywane w temperaturze min. +5C wg PN-73/C-81400 [17]. * Środki gruntujące. Przy malowaniu farbami emulsyjnymi: - powierzchni betonowych lub tynków zwykłych nie zaleca się gruntowania, o ile świadectwo dopuszczenia nowego rodzaju farby emulsyjnej nie podaje inaczej, - na chłonnych podłożach należy stosować do gruntowania farbę emulsyjną rozcieńczoną wodą w stosunku 1:3-5 z tego samego rodzaju farby, z jakiej przewiduje się wykonanie powłoki malarskiej. Przy malowaniu farbami olejnymi i syntetycznymi powierzchnie należy zagruntować rozcieńczonym pokostem 1:1 (pokost: benzyna lakiernicza). Mydło szare, stosowane do gruntowania podłoża w celu zmniejszenia jego nasiąkliwości powinno być stosowane w postaci roztworu wodnego 3-5%. Można stosować gotowe płyny do gruntowania zgodnie z ich atestami. 6.3. Wykonanie robót. Przy malowaniu powierzchni wewnętrznych temperatura nie powinna być niższa niż +8C. W okresie zimowym pomieszczenia należy ogrzewać. W ciągu 2 dni pomieszczenia powinny być ogrzane do temperatury co najmniej +8C. Po zakończeniu malowania można dopuścić do stopniowego obniżania temperatury, jednak przez 3 dni nie może spaść poniżej +1C. W czasie malowania niedopuszczalne jest nawietrzanie malowanych powierzchni ciepłym powietrzem od przewodów wentylacyjnych i urządzeń ogrzewczych. Gruntowanie i dwukrotne malowanie ścian i sufitów można wykonać po: - całkowitym ukończeniu robót instalacyjnych (z wyjątkiem montażu armatury i urządzeń sanitarnych), - całkowitym ukończeniu robót elektrycznych, - całkowitym ułożeniu posadzek, - usunięciu usterek na stropach i tynkach. 6.4. Przygotowanie podłoży * Podłoże (do malowania) posiadające drobne uszkodzenia powierzchni powinny być, naprawione przez wypełnienie ubytków zaprawą cementowo-wapienną. Powierzchnie powinny być oczyszczone z kurzu i brudu, wystających drutów, nacieków zaprawy itp. Odstające tynki należy odbić, a rysy poszerzyć i ponownie wypełnić zaprawą cementowo-wapienną. * Powierzchnie metalowe powinny być oczyszczone, odtłuszczone zgodnie z wymaganiami normy PN-70/H-97050 [19], dla danego typu farby podkładowej. Stopień równości i gładkości podłoża winien odpowiadać wymaganiom określonym dla tynków IV kategorii wg PN-70/B-10100Najlepiej stosować metodę szpachlowania odpowiednimi materiałami. 6.5. Gruntowanie. * Przy malowaniu farbami emulsyjnymi do gruntowania stosować farbę emulsyjną tego samego rodzaju z jakiej ma być wykonana powłoka lecz rozcieńczoną wodą w stosunku 1:3-5 lub gotowymi płynami do gruntowania. * Przy malowaniu farbami olejnymi i syntetycznymi powierzchnie gruntować pokostem. * Przy malowaniu farbami chlorokauczukowymi elementów stalowych stosuje się odpowiednie farby podkładowe. * Przy malowaniu farbami epoksydowymi powierzchnie pokrywa się gruntoszpachlówką epoksydową. * Gruntowanie podłoża do tapetowania wykonać rozcieńczonym klejem lub specjalnymi preparatami. 6.6. Wykonywania powłok malarskich * Powłoki wapienne powinny równomiernie pokrywać podłoże, bez prześwitów, plam i odprysków. * Powłoki z farb emulsyjnych powinny być niezmywalne, przy stosowaniu środków myjących i dezynfekujących. Powłoki powinny dawać aksamitno - matowy wygląd powierzchni. Barwa powłok powinna być jednolita, bez smug i plam. Powierzchnia powłok bez uszkodzeń, smug, plam i śladów pędzla. * Powłoki z farb i lakierów olejnych i syntetycznych powinny mieć barwę jednolitą zgodną ze wzorcem, bez smug, zacieków, uszkodzeń, zmarszczeń, pęcherzy, plam i zmiany odcienia. Powłoki powinny mieć jednolity połysk. Przy malowaniu wielowarstwowym należy na poszczególne warstwy stosować farby w różnych odcieniach. 6.7 Kontrola jakości. a Powierzchnia do malowania. Kontrola stanu technicznego powierzchni przygotowanej do malowania powinna obejmować: - sprawdzenie wyglądu powierzchni, - sprawdzenie wsiąkliwości, - sprawdzenie wyschnięcia podłoża, - sprawdzenie czystości. Sprawdzenie wyglądu powierzchni pod malowanie należy wykonać przez oględziny zewnętrzne. Sprawdzenie wsiąkliwości należy wykonać przez spryskiwanie powierzchni przewidzianej pod malowanie kilku kroplami wody. Ciemniejsza plama zwilżonej powierzchni powinna nastąpić nie wcześniej niż po 3s. b Roboty malarskie. * Badania powłok przy ich odbiorach należy przeprowadzić po zakończeniu ich wykonania: - dla farb emulsyjnych nie wcześniej niż po 7 dniach, - dla pozostałych nie wcześniej niż po 14 dniach. * Badania przeprowadza się przy temperaturze powietrza nie niższej od +5C przy wilgotności powietrza mniejszej od 65%. * Badania powinny obejmować: - sprawdzenie wyglądu zewnętrznego, - sprawdzenie zgodności barwy ze wzorcem, - dla farb olejnych i syntetycznych: sprawdzenie powłoki na zarysowanie i uderzenia, sprawdzenie elastyczności i twardości oraz przyczepności zgodnie z odpowiednimi normami państwowymi. Jeśli badania dadzą wynik pozytywny, to roboty malarskie należy uznać za wykonane prawidłowo. Gdy którekolwiek z badań dało wynik ujemny, należy usunąć wykonane powłoki częściowo lub całkowicie i wykonać powtórnie. 6.8. Odbiór podłoża * Zastosowane do przygotowania podłoża materiały powinny odpowiadać wymaganiom zawartym w normach państwowych lub świadectwach dopuszczenia do stosowania w budownictwie. Podłoże, posiadające drobne uszkodzenia powinno być naprawione przez wypełnienie ubytków zaprawą cementowo-wapienną do robót tynkowych lub odpowiednią szpachlówką. Podłoże powinno być przygotowane zgodnie z wymaganiami w pkt.5.1.1. Jeżeli odbiór podłoża odbywa się po dłuższym czasie od jego wykonania, należy podłoże przed gruntowaniem oczyścić. 6.9. Odbiór robót malarskich * Sprawdzenie wyglądu zewnętrznego powłok malarskich polegające na stwierdzeniu równomiernego rozłożenia farby, jednolitego natężenia barwy i zgodności ze wzorcem producenta, braku prześwitu i dostrzegalnych skupisk lub grudek nieroztartego pigmentu lub wypełniaczy, braku plam, smug, zacieków, pęcherzy odstających płatów powłoki, widocznych okiem śladów pędzla itp., w stopniu kwalifikującym powierzchnię malowaną do powłok o dobrej jakości wykonania. * Sprawdzenie odporności powłoki na wycieranie polegające na lekkim, kilkakrotnym potarciu jej powierzchni miękką, wełnianą lub bawełnianą szmatką kontrastowego koloru. Sprawdzenie odporności powłoki na zarysowanie. Sprawdzenie przyczepności powłoki do podłoża polegające na próbie poderwania ostrym narzędziem powłoki od podłoża. Sprawdzenie odporności powłoki na zmywanie wodą polegające na zwilżaniu badanej powierzchni powłoki przez kilkakrotne potarcie mokrą miękką szczotką lub szmatką. Wyniki odbiorów materiałów i robót powinny być każdorazowo wpisywane do dziennika budowy. 6.10. Przepisy związane. [1] PN-75/C-04630. Woda do celów budowlanych. Wymagania i badania. [2] PN-69/B-10280. Roboty malarskie budowlane farbami wodnymi i wodo rozcieńczalnymi farbami emulsyjnymi. [3] PN-70/B-10100. Roboty tynkowe. Tynki zwykłe. Wymagania i badania przy odbiorze. [4] PN-62/C-81502. Szpachlówki i kity szpachlowe. Metody badań. [5] PN-86/B-30020. Wapno budowlane. Wymagania. [6] BN-84/6112-15. Szpachlówka chlorokauczukowa ogólnego stosowania biała. [7] BN-76/6113-32. Farby do gruntowania przeciwrdzewne cynkowe. [8] PN-C-81900: 1997. Farby wodorozcieńczalne do gruntowania nanoszone metodą zanurzenia. [9] PN-C-81901: 2002. Farby olejne i alkidowe. [10] PN-C-81911: 1997 Farby epoksydowe do gruntowania odporne na czynniki chemiczne. [11] BN-76/6115-17. Emalie chlorokauczukowe ogólnego stosowania. [12] BN-80/6117-05. Farby emulsyjne do wymalowań wewnętrznych. [13] BN-70/6113-32. Farby epoksypoliamidowe do gruntowania. [14] PN-C-81932: 1997 Emalie epoksydowe chemoodporne. [15] PN-71/H-97053. Ochrona przed korozją. Malowanie konstrukcji stalowych. Ogólne wytyczne. [16] PN-85/O-79252. Opakowania transportowe z zawartością. Znaki i znakowanie. Wymagania podstawowe. [17] PN-73/C-81400. Wyroby lakierowe. Pakowanie, przechowywanie, transport. [18] PN-70/H-97051. Ochrona przed korozją. Przygotowanie powierzchni stali, staliwa i żeliwa do malowania. [19] PN-70/H-97050. Ochrona przed korozją. Wzorce jakości przygotowania powierzchni stali do malowania. [20] BN-87/5046-02 Opakowania metalowe. Bębny bez obręczy. [21] BN-82/5046-05 Opakowania metalowe i wiadra z wiekiem zdejmowalnym i pałąkiem. [22] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.02.2003r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. nr 47, poz. 401). 7.ŚCIANKI DZIAŁOWE G-K 7.1. Przedmiot Przedmiotem są wymagania dotyczące wykonania i odbioru ścianek działowych z płyt gipsowo-kartonowych (g-k), mocowanych do samonośnego rusztu stalowego. Roboty, których dotyczy specyfikacja, obejmują wszystkie czynności umożliwiające i mające na celu wykonanie ścianek działowych j.w. 7.2. Materiały. a. Płyty g-k Płyty g-k o grubościach 9,5; 12,5; 15 mm, szerokości 1200 mm i długościach 2000, 2500, 2600, 2700, 3000 mm. W pomieszczeniach wilgotnych stosować płyty impregnowane. b. Elementy rusztu Stalowe, ocynkowane kształtowniki (z blach stalowych giętych na zimno), najczęściej „U” lub „C” kształtne, do formowania rusztu ściany działowej. Grubość blachy 0,6 mm. c. Materiał wypełniający Wełna mineralna lub styropian wg B.02.07.00. d. Materiały i akcesoria Gips, gips szpachlowy, taśmy spoinowe, gwoździe, wkręty, kotwy, kołki i inne elementy przewidziane w systemie producenta. e. Magazynowanie. Płyty winny być pakowane w pakiety, które należy składować w pomieszczeniach zamkniętych i suchych, na równej i mocnej, a zarazem płaskiej posadzce. Wysokość składowania – do pięciu pakietów, o jednakowej długości, nakładanych jeden na drugi. 7.3. Wykonanie robót. Wykonanie robót wg instrukcji producenta systemu ścian gipsowo-kartonowych. Główne czynności technologiczne: - wytrasowanie linii ścian, otworów drzwiowych lub okiennych, - ewentualne przygotowanie przejść instalacyjnych w profilach stalowych, - przymocowanie listew stalowych poziomych do podłogi i stropu, - rozmieszczenie stalowych słupków w równych odstępach (600 mm), - montaż ościeżnic drzwi lub okien, - jednostronne pokrycie ścianki płytami g-k – montaż przewodów instalacji w ścianie, - wypełnienie ściany płytami z materiałów izolacyjnych, - pokrycie drugiej strony ściany płytami g-k, - spoinowanie i szpachlowanie powierzchni ścian. 7.4. Kontrola jakości. Wymagana jakość materiału winna być potwierdzona przez producenta przez zaświadczenie o jakości lub znakiem kontroli zamieszczonym na opakowaniu lub innym równorzędnym dokumentem. 7.5. Odbiór robót. Zasady prawidłowości wykonania ścianek określa norma PN-72/B-10122 [3]. Sprawdzeniu podlega: - zgodność z dokumentacją projektową, - rodzaj zastosowanych materiałów, - przygotowanie podłoża, - prawidłowość zamontowania płyt i ich wykończenia na stykach, narożach i obrzeżach, - wichrowatość powierzchni. Sprawdzenie prawidłowości wykonania powierzchni i krawędzi ścian należy przeprowadzać za pomocą oględzin oraz przykładania łaty kontrolnej o długości 2,0 m. Odchyłki: - powierzchni od płaszczyzny oraz odchylenia krawędzi od linii prostej * 2 mm i w liczbie nie większej niż 2 na długości łaty, - powierzchni i krawędzi od kierunku pionowego * 1,5 mm, na 1 mb i ogółem * 3 mm w pomieszczeniach do 3,50 m wysokości i * 4 mm w pomieszczeniach wyższych, - j.w. ale od kierunku poziomego * 2 mm na 1 mb i ogółem * 3 mm na całej powierzchni. 7.6. Przepisy związane. [1] PN-B-79405:1997 – Płyty kartonowo-gipsowe. [2] BN-86/6743-02 – Płyty gipsowo-kartonowe. [3] PN-72/B-10122 – Roboty okładzinowe. Suche tynki. Wymagania i badania przy odbiorze. [4] Katalogi informacyjne producentów. [5] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.02.2003r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. nr 47, poz. 401).